بررسي مفهوم خلاقيت و دلالت های تربيتي آن در اندیشه اسلامي

چكيده
زمینه: تربیت پیچیده ترین حوزه فعالیت بشري است،که تحول و توفیق در آن دغدغه همیشگي تاریخ بشربوده و هست. براي موفقیت در این مسیر باید به بخشها و عوامل مختلف موثر در آن اهتمام داشته باشیم. خلاقیت، از ویژگيهاي برجسته انساني و در زمره مباحث محوري تعلیم و تربیت است.
هدف: پژوهش حاضر قصد داشت تا با مراجعه به بخشي از منابع اندیشه اسلامي، به استنباط،توصیف و تبیین مفهوم خلاقیت و دلالتهاي تربیتي آن بپردازد .
روش: روش تحقیق در این « پژوهش توصیفي تحلیلي ) تفسیري ( است. ابتدا نگاهي به معنا و »توصیف و « مفهوم خلاقیت شده و سپس با آن در اندیشه اسلامي، استلزامات تربیتي آن » تحلیل استنباط و ارائه شده است.
یافته ها: نتایج تحقیق از فضیلت، اهمیت و ضرورت توجه به خلاقیت را در زندگي و شبکه پرورش و آموزش حکایت دارد. انسان از خالق خود جدایي نداشته و هرکنش او به نوعي حرکت در تضعیف یا تقویت این اتصال است. خلاقیت، چه در ساحت اندیشه و چه در قلمر و عمل، امري وجودي است که انسان را در هر لحظه و به گونهاي خاص، در پیوند طولي و عرضي با کل عناصر هستي نگه ميدارد. انواع ابزار معرفتي که در این فرایند دخالت دارند، داراي تفاوتها و مراتبي هستند و دخالت هر شکل از منابع و ابزارهاي شناختي اثر خاص خود را در تشکیل و تداوم خلاقیت بجا ميگذارد. به علاوه، ظهور، اعتبار و اثرگذاري حقیقي خلاقیت منوط به آن است که هماهنگ با اصول و ارزشهاي الهي حاکم برگیتي باشد.
نتیجه گیري: اگر جایگاه خلاقیت را به خوبي دریابیم، ميفهمیم که تبیین و تقویت حضور آن درصحنه تربیت مطلوب و زندگي معقول اجتنابناپذیر است. روانشناسي، اندیشه اسلامي و هرحوزه علمي و معرفتي به اشکال مختلف بر این نیاز اصرار مي ورزند و اهمیت آن را در تعالي وشکوفایي مادي و معنوي انسان متذکر شدهاند.
واژه های كليدی: خلاقیت، اسلام، هستي شناسي، معرفت شناسي، ارزش شناسي.