تبیین علم دینی و غیردینی در کلام آیت الله العظمی سبحانی

به گزارش خبرنگار بلاغ خبرگزاری حوزه، حضرت آیت الله سبحانی صبح امروز در درس خارج اصول در مسجد اعظم قم، به حاشیه های اخیر درباره علوم انسانی-اسلامی اشاره کردند و گفتند: علم بر دو قسم «تکوینی» و «اعتباری و قراردادی» است؛ علم تکوینی نه با دین صیغه اخوت دارد؛ نه با زندگی، همانند علم فیزیک، شیمی و ریاضیات که دینی و غیر دینی ندارد؛ چراکه دارای قواعد کلی است؛ اما علومی داریم که تکوینی نیست؛ بلکه اعتباری و قراردادی است و می تواند دینی باشد.

ایشان با بیان این مطلب که علم می تواند رنگ دینی و رنگ الحاد پیدا کند، ابراز داشتند: در حال حاضر میان علوم تکوینی و علوم اعتباری و قرارداری خلط شده؛ مدیریت علم قراردادی است؛ اقتصاد، جامعه شناسی و ... علم قراردادی است؛ اینها را می توان رنگ دینی و غیردینی داد؛ چون موضوع این علوم انسانی، انسان است.

این مرجع تقلید خاطرنشان ساختند: دیدگاه یک شخص موحد با یک شخص غیرموحد درباره علوم متفاوت است؛ موحدی که تابع قرآن است، می گوید انسان مخلوق خداست و وابسته به مقام فوق طبیعی است؛ موحد می گوید این انسان دارای مبدأ و منتهایی است؛ اما شخص غیرموحد اعتقادی به این مبدأ و منتهی ندارد؛ به همین دلیل قائل به این است که علم دینی نمی توانیم داشته باشیم.

این استاد برجسته حوزه تصریح کردند: به عنوان مثال، اقتصاد هم در جامعه سرمایه داری هست، هم در جامعه سوسیالیستی و مسلما این دو اقتصاد با یکدیگر متفاوت است؛ بنابراین علم هم می تواند دینی یا غیردینی باشد و آقایانی که می فرمایند علم، علم است و در ماهیت آن دین نخوابیده، فقط درباره علوم تکوینی می توانند این نظر را داشته باشند؛ نه علوم قراردادی و اعتباری.