تفاوت پیامبر اسلام(ص) با سایر انبیاء در خطبه فدکیه

متن خطبه: «واَشْهَدُ اَنَّ اَبي‏ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ، اِخْتارَهُ قَبْلَ اَنْ اَرْسَلَهُ، وَ سَمَّاهُ قَبْلَ اَنْ اِجْتَباهُ، وَ اصْطَفاهُ قَبْلَ اَنْ اِبْتَعَثَهُ، اِذ الْخَلائِقُ بِالْغَيْبِ مَكْنُونَةٌ، وَ بِسَتْرِ الْاَهاويلِ مَصُونَةٌ، وَ بِنِهايَةِ الْعَدَمِ مَقْرُونَةٌ، عِلْماً مِنَ اللَّهِ تَعالي بِمائِلِ الْاُمُورِ، وَ اِحاطَةً بِحَوادِثِ الدُّهُورِ، وَ مَعْرِفَةً بِمَواقِعِ الْمقدور».
ترجمه متن خطبه: «و گواهى می‌‏دهم كه پدرم محمّد بنده و فرستاده اوست، كه قبل از فرستاده شدن او را انتخاب و قبل از برگزيدن نام پيامبرى بر او نهاد، و قبل از مبعوث شدن او را برانگيخت، آن هنگام كه مخلوقات در حجاب غيبت بوده و در نهايت تاريكی‌‏ها بسر برده، و در سر حد عدم و نيستى قرار داشتند، او را برانگيخت بخاطر علمش به عواقب كارها، و احاطه‌‏اش به حوادث زمان، و شناسائى كاملش به وقوع مقدّرات».
«ویژگی پیامبر اسلام(ص) در خطبه فدکیه»
دراین فراز چهارم، حضرت فاطمه سلام الله علیها پیش از آن‌که به بحث کلامی بعثت بپردازند به معرفی رسول گرامی (ص) و تفاوت آن حضرت با انبیاء سلف پرداختند از همین رو چند پیام کلیدی در این فراز وجود دارد:
پیام اول: آن مقام و منزلتی که زمینه رسول شدن پیامبر گرامی اسلام(ص) را فراهم ساخت نبود، جز آن‌که حضرت توانست با پیمودن منزل سیر و سلوک ویژه، به مقام بندگی و عبد بودن برسد از همین رو حضرت فاطمه سلام الله علیها می فرماید: «واشهد ان ابی محمد(ص) عبده ورسوله».
پیام دوم: بین پیامبر اسلام و دیگر پیامبران از دو جهت تفاوت دارد:
اولا: حق تعالی وی را پیش از آنکه دراین دنیا به عنوان خاتم الانبیاء برگزیند او را درعالم نور به عنوان پیامبر برگزید.
ثانیا: در زمان معین و مکان معین او را به عنوان خاتم النبیین در این جهان بر گزید«اختاره،وانتجبه قبل ان ارسله».
پیام سوم: به همه انبیاء سلف و ملائک نه تنها از اینکه وی خاتم الانبیاء است حق تعالی به آنان خبر داده بود بلکه نامش را نیز حق تعالی انتخاب کرده و انبیاء سلف را با نام مبارک و مقام رفیع و بلندش آشنا ساخته بود«وسماه قبل ان اجتبله واصطفاه قبل آن ابتعثه».
پیام چهارم: پیامبر گرامی(ص) همان‌گونه که آفرینش جسمانی داشت که در زمان و مکان معین از پدری بنام عبدالله و مادری بنام آمنه متولد شد، وجود نورانی هم داشت که پیش از عالم هستی و آن زمانی که همه موجودات در نیستی محض قرار داشتند خداوند آن وجود نورانی رسول اعظم را خلق کرده است«اذالخلایق با الغیب مکنونه وبسترالا هاویل مصونه وبنهایه العدم مقرونه».
پیام پنجم: اینکه حق تعالی به پیامبر اعظم(ص) خود دو وجود نوری و جسمانی داد و دو بار وی را برگزید یکی در عالم نور و دیگری در عالم مادی و همه انبیاء را با نامش پیش از بعثتش آشنا ساخت رازش این بود، حق تعالی که خالق عالم هستی از جمله انسان با علم غیبش واقف بر مسیر تکاملی است و می‌دانست بشر در این سیر تکاملی بایست منزل به منزل طی طریق کند از همین رو نخست انبیاء سلف را مبعوث کرد و آن ها را با نام خاتم النبیین آشنا کرد تا زمینه ظهور و بعثت خاتم انبیاء را فراهم سازند: «علما من الله تعالی بمایل الامورواحاطه بحوادث الدهور، ومعرفه بمواقع المقدور».