دیدگاه علما و مراجع تقلید درباره عزاداری محرم امسال

به گزارش بلاغ، به نقل از خبرگزاری حوزه، با شیوع موج دوم ویروس منحوس کرونا، برگزاری مراسمات محرم الحرام نیز در هاله ای از ابهام قرار داشته و نظرات، پیشنهادات و مباحث گوناگون و مختلفی پیرامون آن مطرح می شود که در این نوشتار به ارائه نظرات مراجع عظام تقلید درباره عزاداری ماه محرم امسال خواهیم پرداخت:

در عزاداری محرم، همه موظف به رعایت ضوابط ستاد ملی کرونا هستند

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در خجسته عید قربان در سخنرانی زنده تلویزیونی، ملت شریف ایران را به حضور پر نشاط و گسترده‌تر در مسابقه معنوی «کمک مؤمنانه به قشرهای آسیب دیده و یاری مجاهدان سلامت» فراخواندند و درباره عزاداری ماه محرم نیز تأکید کردند: همه سوگواران حسینی، هیأتها و مداحان موظفند به هرچه ستاد ملی مبارزه با کرونا اعلام می‌کند، عمل کنند زیرا موضوع بسیار مهم است.

رهبر انقلاب اسلامی تصریح کردند: در عزاداری‌ها معیار آن چیزی است که ستاد ملی کرونا اعلام می‌کند. بنده هر چه آنها لازم بدانند مراعات خواهم کرد. توصیه و تأکید من به همه عزاداران، هیئات، منبری‌ها و مداحان نیز این است که ضوابط ستاد ملی کرونا باید رعایت شود، چرا که اگر همین مقدار مراقبت و کنترل هم سست شود، فاجعه‌ای بزرگ پدید خواهد آمد.

سؤال و پاسخ حضرت آیت الله وحید خراسانی:

حضور محترم حضرت آیه الله العظمی وحید خراسانی دام ظلّه:

وظیفه ما در ایام محرم الحرام نسبت به اقامه عزاء حضرت سیدالشهداء علیه السلام و سایر مناسبات أهل بیت علیهم السلام با وجود این بیماری (کرونا) چیست؟

پاسخ معظم له:

شعائر اهل‌بیت علیهم‌السلام و خصوصا اقامه‌ عزای حضرت سید الشهداء علیه السلام، نباید تعطیل شود، ولیکن با رعایت جهات بهداشتی و آنچه که متخصصین امر توصیه می‌کنند.

پاسخ آیت الله سیستانی به پرسشی در باره عزاداری محرم در ایام کرونا

سوال: با نزدیک شدن به ماه محرم الحرام و فرا رسیدن سالروز فاجعه کربلا، و با توجه به ادامه وبای کرونا و تأکید مسئولان ذی‌ربط بر ضرورت پرهیز از برپایی تجمّعات بزرگ، به‌خصوص در فضاهای سرپوشیده، بسیاری از مؤمنین که تمایل بسیاری به ادامه برپایی مراسم معمول عزاداری دارند، از آنچه سزاوار است نسبت به برگزاری مراسم سوگواری حضرت سید الشهداء (صلوات الله علیه) و خاندان و یاران آن حضرت (علیهم السلام) انجام دهند سؤال می‌کنند. مستدعی است در این زمینه راهنمایی فرمایید. با تشکر فراوان.

بسم الله الرحمن الرحیم
السلام علی الحسین و علی اولاد الحسین و علی اصحاب الحسین و رحمة الله و برکاته

برای ابراز غم و اندوه در این مناسبت دردناک، و اظهار همدردی با پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و خاندان پاک آن حضرت در این مصیبت بزرگی که به اسلام و مسلمانان وارد شده است، راه‌های مختلفی وجود دارد؛ که از جمله، موارد زیر است:
۱ـ افزایش قابل توجه در پخش مستقیم مجالس حضرت ابا عبد الله (علیه السلام) از طریق شبکه‌های تلویزیونی و فضاهای اینترنتی؛ برای این منظور شایسته است که مراکز و مؤسسات دینی و فرهنگی، با خطیبان برجسته و مدّاحان توانا هماهنگی به عمل آورند، و نیز مؤمنان را تشویق کنند تا در خانه های خود و جاهایی مانند آن، به برنامه‌های سخنرانی و مداحی گوش فرا داده و از آنها استفاده کنند.
۲ـ برگزاری مجالس خانگی در ساعت‌های معینی از شب یا روز؛ به گونه‌ای که تنها افراد خانواده و کسانی که با ایشان رفت‌وآمد دارند در آن حضور یابند و به برخی از برنامه‌های عزاداری، هر چند مجالسی که به صورت مستقیم از شبکه‌های ماهواره‌ای یا در فضاهای اینترنتی پخش می‌شود، گوش بسپارند.
اما در مجالس عمومی، باید همه ضوابط بهداشتی با دقت تمام رعایت گردد؛ بدین معنا که فاصله اجتماعی بین حاضران منظور شود و ماسک‌های بهداشتی و دیگر لوازم بازدارنده از گسترش ویروس کرونا مورد استفاده قرار گیرد.
در این مورد همچنین لازم است به تعداد مجاز حاضران برابر با ضوابطی که مقامات ذی‌ربط تعیین می کنند، اکتفا شود، که البته این موضوع با توجه به برگزاری مراسم در فضاهای سرپوشیده یا باز، و بسته به میزان گسترش ویروس در شهرهای مختلف، تفاوت دارد.
۳ـ پخش و توزیع پردامنه نمادهای عاشورایی، و برافراشتن پرچم‌ها و قطعات سیاه رنگ در میدان‌ها و خیابان‌ها و کوچه‌ها و دیگر فضاهای عمومی، با رعایت عدم تعرض به حرمت اموال و املاک خصوصی و مانند آن، و تبعیت از قوانین جاری در کشور. البته مناسب است که در این نمادها، بخش‌هایی از سخنان حضرت امام حسین (علیه السلام) در نهضت بزرگ اصلاح‌طلبانه آن حضرت و شاهکارهای اشعار و متون گفته‌شده پیرامون فاجعه کربلا آورده شود.
در زمینه خوراکی‌های مرسوم به این مناسبت، ضرورت دارد که شرایط بهداشتی لازم در تولید و توزیع آنها مد نظر قرار گیرد؛ هر چند رعایت این مسائل موجب گردد که برای جلوگیری از شلوغی در زمان توزیع، تنها به تهیه غذای خشک و رساندن آن به خانه‌های مؤمنان بسنده شود.

خداوند همه را در راه احیای این مناسبت مهم و اقامه عزای سرور جوانان بهشتی (صلوات الله و سلامه علیه) برابر با شرایط موجود موفّق بفرماید؛ انه ولیُّ التوفیق.

۹ ذی الحجه ۱۴۴۱ هـ.ق
دفتر آقای سیستانی (مُدّ ظلّه)– نجف اشرف

سؤالات و پاسخ های حضرت آیت الله مکارم شیرازی:

سوال:

محضر مبارک حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی دامت برکاته

۱) آیا ستاد ملی مبارزه با کرونا بخاطر عدم مراعات موارد بهداشتی اعلام شده از جانب چند هیئت محدود، می تواند اقدام به تعطیلی همه هیئات و مراسم های مذهبی نماید؟

پاسخ معظم له:

بسمه تعالی

با سلام

چنانچه بتواند آن هیئت ها را وادار به رعایت موازین بهداشتی کند حق ندارد هیچ هیئتی را تعطیل کند.

سوال:

۲) در صورت امکان برگزاری مراسم های عزاداری حسینی در محیط های باز (غیر سرپوشیده)، آیا می توان از برگزاری مراسم های همراه با مراعات موارد بهداشتی اعلام شده در مکان های سرپوشیده جلوگیری کرد؟.

پاسخ معظم له:

در صورتی که رعایت شود، نباید تعطیل شود

سوال:

۳) آیا شخصی که در حال حاضر کرونا دارد یا مشکوک به کرونا است جایز است در مراسم عزاداری شرکت کند؟

پاسخ معظم له:

جایز نیست.

سوال:

۴) آیا عمل به دستورات ابلاغی(مثل ماسک زدن، رعایت فاصله های اجتماعی و...)  ستاد مبارزه با کرونا در مجالس امام حسین علیه السلام واجب است؟

پاسخ معظم له:

آری، همه جا لازم است.

سوال:

۵) کسی که نذر به اطعام عزاداران در محل عزاداری نموده است، با توجه به ممنوعیت اطعام در محل عزاداری، می تواند غذاها را به صورت بسته بندی شده پخش کنند؟

پاسخ معظم له:

مانعی ندارد

همیشه موفق باشید

نظر حضرت آیت الله نوری همدانی:

همانطورکه امام (ره)فرمود: «ماهرچه داریم ازمحرم وصفراست»، ما عزاداری را در چارچوب اجرای دستورات مسئولان متدین و متعهد ستاد کرونا اقامه می کنیم و رعایت مسائل بهداشتی مثل فاصله گذاری و زدن ماسک و غیره با عزاداری قابل جمع است و متدینین باید برای حفظ سلامتی خود و دیگران به توصیه های متخصصان بهداشت و درمان ملزم باشند و انتشار و فعالیت در فضای مجازی نیز برای زنده نگه داشتن ایام عاشورا مؤثر خواهد بود.

نظر حضرت آیت الله علوی گرگانی:

حضرت آیت الله علوی گرگانی نظر خود را در پاسخ به سوال که با توجه به گسترش ویروس منحوس کرونا وظیفه ما در ایام محرم الحرام نسبت به اقامه عزای حضرت سیدالشهداء علیه السلام چیست؟ بیان داشتند  که به این شرح است:
باسمه تعالی
اقامه عزای سید الشهداء علیه السلام در ماه محرم از جمله مهم ترین شعائر دینی است که هرگز نباید فراموش شود و در شرایط فعلی که ویروس کرونا گسترش یافته است، لازم است با سیاه پوشی و نصب پرچم های عزاداری و مراقبت نفس، مجالس عزاداری به روش های سنتی با رعایت نکات بهداشتی یا به طرق نوین و ابتکاری انجام شود.

نظر حضرت آیت الله سبحانی:

بسم الله الرحمن الرحیم

سلام بر سالار شهیدان حضرت حسین بن علی (علیه السلام)، سلام بر شهیدان راه حسین (علیه السلام)

درود بی‌پایان بر شهداء راه حق بالاخص شهداء دشت کربلا

ایام ماه محرم و صفر، ایام عزاداری است و حسینیان که قلوب آنان لبریز از مهر سالار شهیدان است این دو ماه را نمی‌توانند بدون عزاداری سپری کنند، بالاخص به فرموده حضرت امام (ره) : «ما هر چه داریم از محرم و صفر داریم» و در عین حال سلامت فرد و جامعه نیز یکی از فرائض است که حفظ آن لازم است.

مسئولان سلامت جامعه باید برنامه‌ریزی کنند که عزاداری انجام بگیرد و سلامت جامعه نیز محفوظ بماند. خداوند متعال این بلا را از سر بشریت برطرف فرماید.

قم – جعفر سبحانی