نقش هاي مختلف روحانيت در دوران دفاع مقدس

روحانيت در شکل هاي مبارزه با استعمار، استکبار، سلاطين و مکتب هاي تزويري جلوه گر شده است و کساني همچون سيد جمال، ميرزاي شيرازي، سيد حسن مدرس، سيد عبدالحسين لاري، ميرزا کوچک خان، آيت ا... کاشاني ،شيخ فضل ا... نوري، نواب صفوي و در دوره اخير امام خميني(ره) و امام خامنه اي اين وظيفه خطير را به انجام رسانده اند و در نهايت در دفاع مقدس نقش هاي مختلفي توسط روحانيت انجام شده که به برخي از آنها مي پردازيم:

1- نقش اخلاقي - تربيتي:

اين نقش با تربيت نوجوانان و جوانان از مساجد و محافل ديني آغاز و تا دوران سنگر هاي رزمندگان اسلام کشيده مي شد و در اين راستا طيف گسترده اي از روحانيت بزرگوار انتشار نور مي کردند که مي توان از کساني مانند آيت ا... حاج ميرزا جواد آقا تهراني، شهيد شاه آبادي و ... نام برد.

2- نقش تبليغي:

گروهي از روحانيون نيز در جهت تحقق آيه ي «الذين يبلغون رسالت ....» وظيفه خطير تبليغ را در بين رزمندگان بر عهده گرفته بودند که با تبيين، روشنگري و تهييج نيروهاي مردمي از طريق بيان حوادث دوره هاي مختلف جهاد در تاريخ اسلام و به خصوص حوادث کربلاي حسيني، حرکت و موج دفاع از نظام مقدس جمهوري اسلامي را عهده دار گرديده بوددند؛ اصلي ترين افراد در اين حوزه، ائمه جمعه در سراسر کشور و سپس وعاظ گرامي بودند که به صورت «روزآمد»، توجيه حوادث و مسائل را بر عهده داشتند.

يکي ديگر از ترفند هاي دشمن بمباران و موشک باران شهر هاي مرزي به منظور ايجاد رعب و وحشت در مردم غيور و مرز نشين جمهوري اسلامي، تخليه شهر هاي مذکور و در نتيجه کاهش امکانات پشتيباني از رزمندگان اسلام بود.

 3- نقش آموزشي:

عده اي از روحانيون نيز در پادگان ها،اردوگاه ها و يگان هاي در خط به آموزش رزمندگان اسلام نسبت به احکام، اعتقادات و ... اهتمام مي ورزيدند و شبهات ديني ايشان را پاسخ مي دادند به گونه اي که رزمندگان عزيز پس از چندي حضور در جبهه، تسلط کافي نسبت به اينگونه مباحث پيدا مي نمودند و بازگشت از جبهه به راحتي مي­توانستند به ساير اعضاي خانواده و دوستان نيز آموزش دهند.

 4- نقش پشتيباني:

از ديگر کارهايي که ايشان انجام مي دادند مي توان به نقش پشتيباني جبهه اشاره نمود که مردم بزرگوار کشور با اعتمادي که به ايشان داشتند و با صحبت هايي که مي­نمودند، با اتفاق بخشي از درآمد و اجناس خويش، وظيفه جهاد مالي خود را انجام مي­دادند با اين اقدام بود که مساعدت­کنندگان مالي نيز احساس مي­نمودند به نوعي در دفاع مقدس حضور مؤثر دارند.

 5- نقش فرماندهي:

يکي از وظايف زيبايي که بخشي از روحانيون برعهده گرفته بودند، فرماندهي در رده­هاي مختلفي از دفاع مقدس بود.

اين مسئوليت با توجه به اينکه روحانيت از قداست خاص برخوردار بود، زيرمجموعه­هاي مربوط را بسيار کاراتري نمود؛ زيرا وقتي يک رزمنده مشاهده مي­نمود که يک روحاني معمم و يا طلبه­اي درس خوانده، فرماندهي يگان او را بر عهده گرفته است، توانايي مضاعفي پيدا مي­نمود و تلاش و مجاهدت خود را افزايش مي­داد مي­توان اين­گونه مصاديق را در رده­هاي مختلف نام برد.

 6- نقش رزمنده:

لطيف ترين بخش حضور روحانيت در دفاع مقدس، حضور اين قشر عزيز و گرامي به عنوان رزمنده تک ور بود که به واقع هرگاه با چنين صحنه اي مواجه مي شديم، اشک در چشمان بيننده حلقه مي زد و به نوعي اين گونه طلاب و روحانيون چشم و چراغ يگان بودند و معنويت آن مجموعه را به نحو چشم­گيري افزايش مي دادند و ضمناً اين گونه افراد در اغلب موارد به لحاظ انجام کارهاي نظامي نيز بسيار خوب مي درخشيدند و لازم به ذکر است که به لحاظ آماري و نسبت به جمعيت اين قشر، تعداد زيادي در اين نقش حضور فعال داشتند.

 7- نقش فرمانده کل قوا:

محوري ترين نقش در قامت فرماندهي کل قوا تبلور يافته بود که رزمندگان، فرماندهان و مردم با دلداگي و سربازي فداکارانه چشم به جايگاه امامت و مرجعيت داشتند و با انگشت اشاره ايشان در مورد «شکست حصر آبادان» ارجاع داد و يا در مورد هدايت اصولي ايشان به عبارت خدا خرمشهر را آزاد کرد، توجه داد و يا چگونگي پايان جنگ را به ياد آورد که در هر کدام حرکات فراواني را مي توان جستجو نمود.

8 – جمع بندي نقش هاي راهبردي روحانيت:

1 – ايفاي نقش در دادن جنبه ديني و تکليف الهي به دفاع و ايدئولوژيک بودن آن.

2 – مقدس سازي و مقدس کردن دفاع.

3 – ايفاي نقش در ميزان تأثير روحيه در عوامل آمادگي و توان رزم و حتي رساندن آن به بالاترين و وزين ترين عامل.

4 – تأثيرگذاري در معنويت جنگ و انتقال معنويت از جبهه به جامعه.

5 – ايفاي نقش پيشتازي همچون ساير عرصه هاي انقلاب اسلامي.

6 – اثبات و القاء اصل اسلامي علم توأم با عمل و عمل با شناخت و بصيرت.

7 – استفاده از عرصه دفاع مقدس به حکم زدن و تجربه کردن بسياري از نظرات فقهي و ديني به خصوص در زمينه هاي تربيتي و اخلاقي اجتماعي و حتي مديريتي.

8 – کنترل مسئولين و رزمندگان از گرفتاري در دام هاي کبر و غرور و اتکاء به نفس و ... .

9 – نشان دادن يک بعدي نبودن روحانيت و توانمندي روحانيت در حضور در   عرصه­هاي مختلف حتي مديريت و فرماندهي يگان هاي عملياتي.

 حضور روحانيت در جبهه، ارتقاء توان رزمي و مقابله با جنگ رواني دشمن

 حضور گسترده روحانيون و علماي عظام در جبهه هاي جنگ مانند آيت ا... ميرزا آقاي تهراني، آيت ا... مشکيني، آيت ا... شهيد مدني، آيت ا... صدرالدين حائري وطلاب و روحانيون جوان که دوش به دوش ساير رزمندگان با دشمنان اسلام مي جنگيدند از طرفي جنگ رواني دشمنان اسلام را که روحانيون معزز را هدف قرار داده بودند خنثي مي کرد، آنها تبليغ مي کردند «که اگر جنگ و دفاع مقدس است چرا روحانيون به جبهه نمي آيند و خود نمي جنگند» ولي مردم و رزمندگان مي ديدند که روحانيون گرانقدردر کنار آنها و سنگر هاي حق عليه باطل حضور دارند و از طرف ديگر موجب بالا رفتن روحيه روحيه و انگيزه ساير اقشار و رزمندگان و در نتيجه ارتقاء توان رزمي جان بر کفان نيروهاي مسلح و نيروهاي مردمي مي شدند.

يکي ديگر از ترفند هاي دشمن بمباران و موشک باران شهر هاي مرزي به منظور ايجاد رعب و وحشت در مردم غيور و مرز نشين جمهوري اسلامي، تخليه شهر هاي مذکور و در نتيجه کاهش امکانات پشتيباني از رزمندگان اسلام بود.

در اين رابطه ائمه ي محترم جمعه از جمله مرحوم حجت الاسلام جمي امام جمعه ي محترم آبادان، حجت الاسلام نوري امام جمعه محترم خرمشهر، حجت الاسلام جزايري امام جمعه اهواز، آيت ا... شهيد اشرفي اصفهاني امام جمعه محترم کرمانشاه و مرحوم حجت الاسلام عسگري امام جمعه محترم و رزمنده گيلانغرب با حضور دليرانه خود در اين شهر ها با برگزاري نماز جمعه و جماعت موجب حفظ جمعيت شهري و بالا بردن استقامت و روحيه ايثار و از خود گذشتگي در مردم شده و نقشه شوم دشمنان را نقش بر آب کردند.