آشنایی با اصول مهم در سخنرانی(4)

23- عوامل جذابیت

الف: اگر بی بلندگو صحبت می کنید، طوری سخن بگویید که همه بشنوند و اگر از بلندگو استفاده می کنید، صدای بلندگو را تنظیم کنید.

ب: یکنواخت و مسلسل وار حرف نزنید. گاه تند و گاهی کند باید صحبت کرد. قبل از کلمات مهم، اندکی مکث لازم است.

ج: سخنران باید در همه ی موارد جانب متانت و وقار را نگهدارد; از به کار بردن عبارت های مستهجن و قبیح به شدت بپرهیزد و مخاطبان را با تعبیرهای وزین، مانند «حضار گرامی » و «شنوندگان ارجمند» مورد خطاب قرار دهد.
از تعبیرهای ناخوشایند، مانند «درست توجه کن » و «مطالبی که امروز می خواهم بگویم، تاکنون نشنیده اید، استفاده نکند.

24- عفت کلام

از ویژگی های سخنوران مذهبی پاکی و عفت زبان است. از قرآن بیاموزیم که چه نیکو حساس ترین مطالب را در لفافه بیان می کند.

25- حافظه

حافظه از مباحث علم روان شناسی است و با سخنوری ارتباط دارد. با اطمینان به حافظه ی خود، می توانید سخنران خوب و موفقی باشید. اگر اعتماد خود را به حافظه از دست بدهید، حافظه ی شما ضعیف خواهد شد.

26- راه های تقویت حافظه

الف: به حافظه ی خود اعتماد کنید.

ب:  با اراده و علاقه ی قوی، مطالب را یاد بگیرید.

ج:  اطلاعاتی که تازه کسب کرده اید، با اطلاعات پیشین تطبیق کنید.

د:  از انتقاد نترسید; از این که شاید هدف استهزای دیگران قرار گیرید، نهراسید. اگر بترسید و از میدان به در روید، قوه ی مفکره ی شما از کار می افتد. ترس قوه ی دراکه را ضعیف می کند.

ه:  پرورش قوه ی حافظه در تمام عمر، باید دنبال شود. در سنین بالا نیز قرآن و احادیث و اشعار و آمار را حفظ کنید.

و:  خودتان را از نظر جسمی و عقلی و اجتماعی با افراد موفق جامعه مقایسه نکنید; زیرا حس حقارت پیدا می شود. تفاوت های فردی نباید فراموش شود.

ز:  حس حقارت در سویدای انسان گاه ایجاد ناخشنودی و عناد می کند; ولی از طرفی سرچشمه ی همه ی تلاش ها و مجاهدت های بشر همین حس است. همین حس در حال عادی منشا ترقی و پیشرفت است; ولی در حال غیر عادی، نوعی بیماری روحی و عصبی به وجود می آورد. بنابر این، نگذارید حس حقارت، در شما عقده شود و روح شما را بیازارد، بلکه بکوشید تا همین عقده، سبب پیشرفت شما گردد.

با کمال جرات و شجاعت، با اهل فضیلت رفت و آمد داشته باشید.

27- نفوذ و مهرورزی

امیر بیان می فرماید:

«اعجز الناس من عجز عن اکتساب الاخوان »

ناتوان ترین مردم، کسی است که از دوست یابی ناتوان باشد.

به قول سعدی، «ناتوان تر کسی است که دوستی را که به عمری فراچنگ آورده، از دست بدهد.» به مردم شدیدا ابراز علاقه کنید و از راه محبت روح ها را تسخیر کنید.

28- فرصت ها

چه فرصت ها که در زندگی پیش می آید و ما، آن ها را از دست می دهیم! ، دوران تعلل و سهل انگاری، سپری شده است! حضرت علی علیه السلام می فرماید:

«الفرصة تمر مر السحاب فانتهزوا فرص الخیر» . (4)

فرصت ها، مانند ابر تند سیر، از صحنه ی زندگی می گذرد، فرصت های خیر را غنیمت شمارید!

29- حسن ختام

بسیاری از استادان فن، حسن مقطع را از حسن مطلع مهم تر دانسته اند، به این دلیل که کلمات آخر، در اکثر موارد، اثر گفته های آغازین را از میان می برد. بنابر این، اگر هدف ترغیب است و بخواهند شنوندگان را به انجام دادن کاری تشویق کنند، در خاتمه تحریک احساسات مناسب است; و اگر هدف، اقناع است، جمع بندی و بیان خلاصه ی استدلال ها برای ثبت در اذهان مؤثر است; و اگر هدف تعلیم و تربیت باشد، جان کلام را به طریق دیگر تکرار کنند تا اثر خوشی در اذهان باقی بماند.

............................

منبع