روشهای مناسب در تبلیغ(2)

2.جلب اعتماد مردم:

یک مبلغ دین برای اینکه به هدف اصلی اساسی در تبلیغ دین دست یابد،باید قبل از هر کاری ابتدا اعتماد مردم را به خود جلب کند و برای تحقق این امر بهتر است:

الف: ابتدا از نزدیکان شروع کنیم
اگر رسول خدا(ص)را الگوی تبلیغی خود بدانیم، وتبلیغات ایشان را سرمشق خود قرار دهیم، به این نتیجه می رسیم که آن حضرت بعد ازخودسازی به سراغ بستگان خویش رفته و قبل از دیگران به اصلاح آنها پرداختند.
خداوند متعال نیز در آغاز دعوت علنی ایشان حضرت را امر کرده‌اند که ابتدا از عشیره و اقربین خود شروع کند:
« وَأَنذِرْ عَشِيرَتَكَ الْأَقْرَبِينَ »«ای رسول خدا: و خويشانِ نزديكت را هشدار ده»(شعرا:214)
و در حدیثی دیگر از رسول خدا می خوانیم:« والله الذی لا اله الا هو انی رسول الله الیکم خاصه و الی الناس عامه»« پیامبر اکرم(ص)در یک مجلس خاص که با بستگان خود داشت ،خطاب به آنان فرمود:سوگند به خدایی که جز او خدایی نیست،من پیامبر و سفیر الهی هستم،برای شما به طور خصوصی وبرای مردم جهان به طور عمومی»[1]تاریخ کامل،ابن اثیر،ج2،ص61
طبق بیان آیه قرآن  و حدیثی که نقل شده:وظیفه یک مبلغ دینی در این است که قبل از دیگران به خود و بستگان خود برسند،وسپس به تبلیغ  عموم مردم بپردازند به خاطر اینکه اگر کسی از ارشاد خودی ‌ها ناتوان باشد در تربیت دیگران با مشکل مواجه خواهد شد.[2]

ب: ایجاد مهر و محبت و مدارا
ایجاد مهر و محبت بین مبلغ و مخاطبین در جلب اعتماد مردم تاثیری فوق العاده خواهد داشت،و بدون آن نفوذ در دلها میسر نیست.اگر این انس و الفت نباشد اتحاد و هم دلی هم نخواهد بود.[3]
نبی مکرم اسلام(ص)با مهر ومحبت مردم را از رذائل دورساخت و به فضائل آراست،ایشان با روش ابرازمحبت دررفتار و گفتار مردم را به سوی پیشرفت و کمال هدایت کردند.[4]
در حدیثی از امام صادق علیه السلام:« رحم الله عبدا اجتر مودة الناس إلى نفسه‌ حدثوهم بما يعرفون ...»
« بگو: خدا رحمت كند بنده اى را كه دوستى مردم (مخالفين ما) را بسوى خود كشاند، آنچه را مـی‌ فـهمند بآنها بگوئيد..»[5]
در این حدیث جلب محبت مردم  یکی از وظایف مبلغین شمرده شده‌است،پس یک مبلغ باید به شیوه‌ های ابراز محبت مسلط باشد تا بتواند اعتماد آنها را جلب کند.[6]
موعظه دلسوزانه،نرم سخن گفتن،دوری از تذکر مستقیم و قضاوت یک طرفه و آبروداری مردم می تواند در افزایش محبت و قوی شدن رابطه بین مردم و مبلغ باشد.
امام صادق علیه السلام:از نشانه‌های ایمان آگاهی در دین است،وازعلایم آگاهی در دین بردباری،و از نشانه های بردباری مدارا نمودن با مردم است،و از نشانه های مردم داری نرم خویی،و از نشانه های نرم خویی آسان گیری و ملایمت است.[7]
بردباری و ملایمت با مردم در تبلیغ ،می تواند نقش مهمی در جلب اعتماد مردم داشته باشد.
ج: اجتناب از تحقیر
هر انسان به طور طبیعی ‌به شخصیت خود علاقه دارد و از هر نوع بی احترامی ناراحت می شود،و نوعی حالت انزجار از شخص مقابل در او ایجاد می شود.
بنابراین مبلغین دین برای جلب اعتماد لازم است با الفاظ و القاب محترمانه با مردم برخورد و رفتار کنند،و از تحقیر و توهین بپرهیزند.[8]

منبع:

--------------------

* قرآن کریم
[1].بابا زاده،علی اکبر،شیوه های تعلیم وتبلیغ،انتشارت دانش و ادب،1382،اول،قم
[2].سلمه‌ای،مسعود،روش شناسی سخنرانی دینی،موسسه امام خمینی،1393،اول،قم
[3].شیح حر عاملی،آداب معاشرت،ترجمه:فارابی،عباسی علی کمر، آستان قدس رضوی،1380،اول،مشهد
 

-------------------

پی نوشت:

[1]. تاریخ کامل،ابن اثیر،ج2،ص61
[2]. همان،ص214-215
[3]. همان،ص216
[4]. سلمه‌ای،روش شناسی سخنرانی دینی،ص150
[5]. وسائل الشیعه،ج11،ص471،ح4
[6]. بابا زاده، شیوه های تعلیم وتبلیغ،ص218
[7]. شیح حرعاملی،آداب معاشرت،ص120
[8]. بابا زاده، شیوه های تعلیم وتبلیغ ،ص219