ویژگی های آموزش بهتر(3)

12. ایجاد انگیزه
شاگردان را با روش هاي گوناگون و مناسب، نسبت به يادگيري درس تشنه كنيد؛ به گفته «مولانا»
آب كم جو تشنگي آور به دست          تا بجوشد آبت از بالا و پست
13. ایجاد فکر
در كلاس درس، سؤالات خود را به گونه اي مطرح كنيد كه شاگردان را به انديشيدن وا دارد و در حل آن سؤالات كمك كند، نه اينكه فقط ناداني آنان را ظاهر سازد.
14.  پرهیز از تنبیه
تا آنجا كه امكان دارد انجام تكاليف درسي را به عنوان مجازات و جريمه و تنبيه، از فراگيران نخواهيد.
15. مدیریت سوالات
 سؤالات مناسب ولي خارج از موضوع درس را پس از پايان كلاس جواب دهيد، نه اين كه آن ها را هنگام تدريس پاسخ دهيد و نه اين كه اصلاً پاسخ ندهيد.
16. پرهیز در تدریس هنگام خستگی
در صورتي كه خستگي را در وجود شاگردان احساس كرديد، اگر مي توانيد از ادامه تدريس خودداري كنيد. گاه اين خستگي در شاگردان به صورت هاي گوناگوني مانند نگاه به ساعت، گذاشتن پلك ها روي هم، بستن كتاب و كلاسور با صداي بلند، سخن گفتن با يكديگر، توجه نكردن به درس و نگاه به جاهاي ديگر جلوه گر مي شود.
17. استفاده از امکانات آموزشی
 اگر متن درسي يا كتابي براي تدريس خود داريد، نخست مطالب آن را دسته بندي كنيد، روي تابلو بنويسيد و توضيح دهيد و سپس آن ها را با متن درسي و كتاب تطبيق دهيد.
18. اعلام موضوع تدریس
موضوع و عنوان درس را در آغاز تدريس به طور مشخص بازگو كنيد، و درصورت امكان آن را به صورت سؤال و طرح مسئله درآوريد و روي تابلو بنويسيد. يكي از استادان با تجربه و با سابقه هميشه در آغاز تدريس خود، موضوع و عنوان درس را روي تابلو مي نوشت و سپس آن را براي فراگيران بيان مي كرد.
19. رفع شبهه
اگر شبهه اي را براي مخاطبان خويش مطرح مي كنيد، آن را بدون پاسخ نگذاريد. در غير اين صورت، جداً از طرح اين گونه شبهات بپرهيزيد.
20. جمع بندی مباحث
خلاصه و جمع بندي و نتيجه درس را در پايان تدريس براي شاگردان خود بيان كنيد.
21. تبین واضح سوال
گاهي برخي از شاگردان، سؤال شاگردان ديگر و به ويژه شاگردان رديف هاي جلوي كلاس را نمي شنوند و يا متوجه نمي شوند؛ در اين صورت، يك بار ديگر سؤال را تكرار كنيد و توضيح دهيد تا همه شاگردان، سؤال را در يابند و سپس آن را پاسخ دهيد.
22. مستند کردن مباحث
 بكوشيد از طرح مطالب بدون مدرك و مأخذ و يا با مدرك و مأخذ نامعتبر خودداري كنيد؛ بلكه مدرك و مأخذ مطالب را نيز به طور صحيح و دقيق ذكر نماييد.
23. سوال کردن صحیح
اگر از شاگردان سؤالي مي كنيد - تا آنجا كه امكان دارد - اجازه دهيد خود شاگردان پاسخ آن را بيابند و بگويند و يا حتي زمينه پاسخ دادن را نيز براي آنان فراهم آوريد، نه اينكه خودتان بي درنگ پاسخ آن را بدهيد.
24. پاسخ سوالات
 اگر پاسخ سؤالي را به بعد موكول مي كنيد، آن سؤال را در ذهن خود داشته باشيد و يا بر صفحه كاغذي يادداشت نماييد تا حتماً پاسخش را در جلسات بعد به دانش آموختگان بدهيد.
25. دادن پاسخ صحیح
 جواب سؤالات شاگردان را با كلمات و عبارتي مانند «ظاهراً»، «احتمالاً»، «فكر مي كنم» و «تقريباً اين طور است» ندهيد؛ بلكه بكوشيد پاسخ آن ها را به طور صحيح بيابيد و سپس به طور دقيق و قطعي به آنان بگوييد.
26. مرور مباحث قبلی
برخي از روانشناسان معتقدند كه اگر بخواهيم تمام اصول يادگيري را در يك اصل خلاصه كنيم، آن اصل عبارت از «توجه كردن به آموخته هاي قبلي فراگيران» است؛ پس به اين اصل، بسيار توجه كنيد.
27. برگزاری آزمون
در صورت امكان از شاگردان خود، هم آزمون كتبي، هم آزمون شفاهي و هم آزمون عملي بگيريد.
28. یاری  کردن شاگردان
مطلبي را كه شاگردان با سعي و تلاش خود به دست مي آورند، از آنِ خود مي دانند و آن را با علاقه و بدون مقاومت مي پذيرند؛ پس زمينه دستيابي به مطالب به وسيله خود شاگردان را براي آنان فراهم آوريد.
29. مدیرت زمان تدریس
پزشك روانشناسي مي گفت: شاگردان حدود 25 دقيقه مي توانند روي يك موضوع خاص تمركز كافي داشته باشند. پس از آن، تمركز حواسشان سير نزولي خواهد داشت؛ از اين رو بايد پس از اين مدت، در كلاس درس «تنوع» ايجاد كنيد.
30. همکاری با سایر افراد
استادي مي گفت: تعليم و تربيت هماهنگي مي خواهد.بايد با مدير، سرپرست، مسئول، معاون، همكاران ديگر و يا حتي با پدر و مادر شاگردان هماهنگي داشته باشيد تا تلاش شما بيهوده و آب در هاون كوفتن نباشد.
31. توجه به زمان یادگیری
تا آنجا كه امكان دارد، اوقات استراحت و زنگ تفريح دانش آموختگان را نگيريد؛ زيرا در چنين اوقاتي، فرآيند يادگيري، سير نزولي فراواني خواهد داشت.
32. تدریس مفید
به گونه اي تدريس كنيد كه دانش آموختگان بااستعداد بپسندند و دانش آموختگان كم استعداد درك كنند.

منبع:

http://hawzahnews.com/detail/News/357724