نگاهی به فیلم استرداد و انگیزه سیما از پخش آن

به گزارش بلاغ به نقل از حوزه، اخیرا فیلمی از سیما به نمایش درآمد که آن را می‌توان به عنوان اثری فاخر و بالاتر از استانداردهای سینمای ایران نام برد. این قبیل تولیدات به ندرت در سینمای کشور تولید می‌شود. زیرا ظرفیت اقتصادی ما توان تولید کارهای متعدد در این حوزه را ندارد.

«استرداد» چگونه ساخته شد

در مدیریت قبلی سینما سالی چند فیلم تولید می‌شد که از آنها می‌توان به عنوان کارهای «بیگ پروداکشن» نام برد.
برای مثال فیلم ‌هایی نظیر «ملک سلیمان (ع)»، «راه آبی ابریشم» و همین فیلم «استرداد» نمونه ‌هایی از این دست تولیدات بودند. در این کارها ما به داشته‌ هایی دست یافتیم که تا آن روز سینمای ما از آن محروم بود، متاسفانه این تولیدات به واسطه برخی حواشی کم ارزش ادامه نیافت، درصورتی که فیلم‌ های بی ‌خاصیت فراوان در سینمای ما تولید می‌شود و هیچ اعتراضی صورت نمی‌گیرد.
حرف اصلی منتقدان فیلم‌ هایی چون «استرداد» این بود پول این تولیدات را صرف ساخت چند فیلم کنند! در پاسخ منتقدان باید گفت: فیلم‌ های آپارتمانی و ضعیفی که در کشور تولید می ‌شود، آیا آنها توانسته اند چون استرداد هنر بازیگری و کارگردانی در ایران را تصویر کنند؟
در این فیلم با زوایای پنهانی از خاندان پهلوی آشنا شدیم که تاکنون برایمان ناشناخته مانده بود.
سه کشور آمریکا، روسیه و انگلیس بابت جنگ جهانی دوم، قرار شد غرامتی را به ایران بدهند، اما متاسفانه این اتفاق هیچگاه رخ نداده و یک بار هم که اقداماتی جهت رسیدن به آن انجام شد، به سرنوشت شومی دچار گردید.

حرمت حجاب حتی در نقش زنان درباری

حجاب اسلامی برای زنان از قوانین و دستورات دین مبین اسلام است. اکثر مردم با جان و دل پذیرای آن هستند، اما در فیلم ‌های سینمایی که مربوط به رژیم گذشته می‌شد، می ‌دیدیم برای زنان درباری هم حجاب انتخاب می‌شد. در «استرداد» کارگردان (علی غفاری) با استفاده از بازیگران خارجی توانست بر این مشکل فائق آید و حرمت حجاب اسلامی را نگاه دارد، تا از زنان درباری همان چند زن را به تصویر بکشد که وجود داشته است.

میهن دوستی بدنه ارتش

وقتی می‌خواهیم از رژیم گذشته سخن بگوییم، معمولا تمامی افراد حکومتی را وابسته و مزدور نشان می‌دهیم، همین اتفاق نیز باعث می‌شود، مردم با این دست تولیدات ارتباط برقرار نکنند، چون در یک مجموعه بزرگ همه بدون استثنا خائن نیستند و برخی انسان های وطن دوست نیز ممکن است وجود داشته باشند که سرنوشت کشورشان برای آنان مهم باشد.
این معضل به طور روشن در سریال «معمای شاه» روی داده برای همین عمده مردم آن را نپسندیده اند، اما در «استرداد» وضعیت فرق می‌کند و یک سرهنگ ارتشی مقابل ظلم دربار و مافوق های خود می‌ایستد و اجازه نمی‌دهد ثروت ملت در دست آنها گرفتار آید.
این فیلم در زمان خود فروش چندان مناسبی نداشت، چون کسانی که معمولا ادعای آزادی بیان دارند نمی‌خواستند چنین اثری دیده شود، درصورتیکه کافی بود اجازه داده می‌شد به شکل صحیحی عرضه شود تا مردم از دیدن یک کار خوب لذت ببرند، البته خوشبختانه چندی پیش این اتفاق توسط سیما رخ داد، اما ای کاش این دیده شدن زمان اکران روی می‌داد تا بازگشت اقتصادی فیلم هم تامین شود.

نگاهی به بعد فنی استرداد

درباره بحث های فنی فیلم هم می‌توان به چند شاخصه مهم اشاره کرد، البته تمامی بخش ‌ها از تدوین گرفته تا موسیقی و صدابرداری از امتیازات فیلم است، اما کارگردانی آن واقعا خیره کننده بود، آنهم در شرایطی که علی غفاری تجربه ساخت چنین کاری را نداشته است. برای همین وقتی این دکوپاز و میزانسن را در «استرداد» می ‌بینیم، نمی‌توانیم به راحتی از کنار آن بگذریم. درضمن انتخاب بازیگران این فیلم هم یکی دیگر از امتیازات این فیلم سینمایی است، تیمی یکدست را تشکیل داده است. این اتفاق تا آنجا واضح و مشخص است که حمید فرخ‌ نژاد توانست سیمرغ بلورین بهترین بازیگر را کسب کند.
پیرامون فیلمبرداری تحسین برانگیز این کار هم نمی‌توان حرفی نزد، چون به نظرم تصاویر هوایی آن با فیلم‌ های مطرح خارجی رقابت می کند اما فیلمنامه نیز از لحظات تعلیق اوج و فرود خوب برخوردار است و به همین دلیل هیچکس نمی تواند پایان «استرداد» را حدس بزند. برای همین تماشاگر تا پایان با کار همراه می‌شود. در ضمن شخصیت پردازی ‌ها بسیار خوب و دقیق رخ داده و به هیچ وجه شاهد تصویرسازی‌ های غلو آمیز از آدم ‌ها در فیلم نیستیم.

سینمای ایران قدر داشته های خود را بداند

پایان سخن اینکه باید برای سینمای ایران آرزو کرد بیشتر قدر داشته های خود را بداند، چون اگر قرار باشد ما فیلم ‌هایی چون «استرداد» را نبینیم چگونه می‌خواهیم در مقابل فیلم‌ های هالیوودی که هر روز جوانان ما را به سمت خود جذب می‌کند ایستادگی کنیم. آیا این کارهایی که تولید می ‌شود و در آن هیچ نشانی از جذابیت های تصویری نیست می‌خواهد اسلحه ما در جنگ نرم باشد؟!