ضرورت تبلیغ به روشهای نوین

«اولئك الذین یعلم الله ما فی قلوبهم فأعرض عنهم و عظهم و قل لهم فی انفسهم قولا بلیغا»(1)؛ آنها كسانی هستند كه خدا آنچه را در دل دارند، می داند. از مجازات آنان صرف نظر كن و آنها را اندرز ده و با بیانی رسا نتایج اعمالشان را گوشزد نما.

مقام معظّم رهبری:

«امروز وظایف حوزه های علمیه با گذشته تفاوت های زیادی كرده است. حوزه های علمیه فقط برای اقامه جماعت نیست. منبر رفتن به صورت سنّتی هم اگر محتوای عالی و پر مغزی نداشته باشد، كافی نیست. امروز ببینید وسایل تبلیغ در دنیا چقدر متنوع شده؛ این طرف دنیا یك نفر جوان پای یك دستگاه كوچك می نشیند و افكار، تصورات، تخیلات، پیشنهادهای فكری و پیشنهادهای عملی را از سوی هر كسی - بلكه هر نا كسی - از آن طرف دنیا دریافت می كند. امروز اینترنت و ماهواره و وسایل ارتباطی بسیار متنوع وجود دارد و حرف، آسان به همه جای دنیا می رسد. میدان افكار مردم و مؤمنین، عرصه كارزار تفكرات گوناگون است. امروز ما در یك میدان جنگ و كارزار حقیقی فكری قرار داریم. این كارزار فكری به هیچ وجه به زیان ما نیست؛ به سود ماست. اگر وارد این میدان بشویم و آنچه را كه نیاز ماست - از مهمات تفكر اسلامی و انبارهای معارف الهی و اسلامی - بیرون بكشیم و صرف كنیم، قطعاً بُرد با ماست؛ لیكن مسأله این است كه ما باید این كار را بكنیم».(2)

فعالیت فرهنگی با ابزار چت

امروزه گفتگو از طریق اینترنت در اتاق های مجازی رو به گسترش است و این مسأله ضرورت توجه به این مقوله را دو چندان ساخته است.

تا كنون از سوی برخی از مراكز فرهنگی از قبیل سازمان ارتباطات اسلامی و آستانه حضرت معصومه علیها السلام و آستان قدس رضوی و... اتاق هایی ایجاد شده است كه به طور ویژه به مباحث دینی و پاسخگویی به شبهات می پردازند و عموماً در قالب نرم افزار PALTALK می باشد. اما اتاق های مجازی آزاد و عمومی بدون هدایت و حمایت فرهنگی رها شده اند و عموم جوانان نیز از اتاق های عمومی استفاده می كنند و كمتر به سراغ اتاق های ویژه مباحث علمی - دینی می روند!

معروف ترین نرم افزار های چت yahoo، msn، aolمی باشند كه جوانان ایرانی بیشتر از محیط یاهو استفاده می كنند.

این طرح، بر آن است كه روش بهره برداری از پتانسیل نرم افزار Yahoo Messengerو استفاده بهینه از این نرم افزار در جهت تبلیغ فرهنگ دینی ارائه دهد.

ذكر این نكته لازم است كه این طرح به صورت اجمالی می باشد و در صورت لزوم به طور دقیق تر و مشروح ارائه خواهد شد.

ویژگی های یاهو مسنجر

این نرم افزار ویژگی های زیادی دارد كه به برخی از آنان كه بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد، اشاره می شود.

1. محیطی ساده و بسیار جذاب

این نرم افزار كه معروف ترین نرم افزار چت می باشد، از نظر گرافیكی محیطی جذاب را پدید آورده است. و به دلیل گویا بودن برنامه، اكثر كسانی كه با اینترنت و رایانه آشنا می شوند ابتدا با این نرم افزار آشنا می گردند و به راحتی با آن كار می كنند.

2. اتاق های عمومی و ویژه

این نرم افزار از اتاق هایی با موضوعات گوناگون ایجاد شده است؛ به عنوان مثال اتاق های ادیان، ورزش، موزیك و...، تا هر كاربری طبق علاقه مندی خود، چت كند. اتاق هایی نیز در یاهو مسنجر وجود دارد كه عمومی هستند و به موضوع خاصی مربوط نیست.

اتاق های منطقه آسیا دارای 150 تا 180 اتاق مجازی است و هر اتاق 40 الی 50 نفر ظرفیت دارد. این اتاق ها مملو از مخاطب ایرانی است. به جرأت می توان گفت كه 98 درصد آنان ایرانی هستند كه آمار كاربران حاضر در ساعات شبانه روز بین 4 تا 6 هزار نفر متغیر است.

3. چت در اتاق عمومی و خصوصی

كاربر با ورود به هر یك از اتاق های مجازی با لیست افراد حاضر در اتاق روبرو می شود كه می تواند با هر كدام از آنان به طور خصوصی چت كند و هر پیامی را كه در قسمت «ارسال عمومی» به اتاق تایپ كند، برای همه افراد به نمایش در می آید. این ارسال می تواند به صورت نوشتاری یا صوتی و یا حتی تصویری باشد.

4. دعوت به كنفرانس

این امكان به كاربر اجازه می دهد كه افراد خاصی را كه در نظر دارد، به كنفرانس دعوت كند و با آنان به گفتگو بنشیند.

5. ارسال عكس، صوت و یا هر فایل دیگری به مخاطب

6. اضافه نمودن ID افراد به لیست

كاربر می تواند آی دی افراد را به لیست خود اضافه نماید. یاهو مسنجر این امكان را نیز در نظر گرفته است كه می توان افراد را طبق علاقه مندی تقسیم نمود. به افرادی كه به لیست اضافه می شوند، در حالت Offlineنیز می توان پیام فرستاد.

7. ضبط گفتگوها به صورت آرشیو

یاهو مسنجر اطلاعاتی كه در هنگام چت میان دو طرف ردّ و بدل می شود را به صورت آرشیو نگه داری می كند و هر زمان كه كاربر خواست، می تواند آرشیو خود را مطالعه نماید.

8.استفاده از نرم افزارهای boot و Antiboot

فضای اتاق های یاهو مسنجر آزاد می باشد و امكان استفاده از نرم افزارهای بوت نیز وجود دارد و كسانی كه با این نرم افزارها كار كرده اند، می توانند هر كسی را كه بخواهند از محیط یاهو مسنجر و یا حتی از اینترنت بیرون بیاندازند. در مقابل، نرم افزارهای آنتی بوت نیز وجود دارد كه می تواند از این كار جلوگیری نماید.

9. امكان ارسال پیام های كوتاه یا smsبه تلفن های همراه

10. سایر امكانات

از قبیل بازی به صورت آن لاین و... كه كمتر مورد استفاده قرار می گیرد.

كاركرد فعلی یاهو مسنجر

كاربران این نرم افزار از تمام نقاط دنیا می باشند. فارسی زبانان از گوشه و كنار ایران و جهان با این نرم افزار كار می كنند. انگیزه های چت را می توان به 4 قسمت تقسیم نمود:

1. تأثیرگذاری فرهنگی، اجتماعی و سیاسی: بی شك عده ای برای تأثیرگذاری منفی بر فرهنگ اسلامی ایرانیان در فضای اتاق ها تلاش می كنند. ارسال پیام ها و لینك هایی درباره مسیحیت و ارائه شبهات و... از جمله این موارد است.

2. دوست یابی: كه معمولاً به دنبال جنس مخالف می گردند.

3. تنهایی و مشكلات روانی: عده ای به خاطر اینكه خود را تنها احساس می كنند و جایی برای ابراز عقاید ندارند و مشكلات خود را به نزدیكان هم نمی گویند، به چت روی می آورند.

4. سرگرمی: عده ای نیز ترجیح می دهند اوقات فراغت خود را به چت كردن بگذرانند.

كاربرانی كه از شهرستان ها و مناطق كوچكتر جذب محیط چت می شوند، به خاطر فضای آلوده حاكم بر اتاق ها خیلی زود تحت تأثیر قرار می گیرند!

استفاده بهینه از فضای چت

چنانچه اشاره شد، فضای موجود بر اتاق ها، فضای مطلوبی نیست. امّا با برنامه ریزی می توان آن را به فضایی مثبت برای عرضه و تبلیغ «فرهنگ دینی» تبدیل ساخت.

اكثر كسانی كه وارد این فضا می شوند، با باطنی پاك و بی آلایش می باشند كه از یك سو، اعتقادات و مبانی فكری ضعیفی دارند و از سوی دیگر، بی علاقه به مبانی دینی هم نیستند. به همین خاطر، می توان به صورت غیر محسوس به اصلاح رفتار و تقویت بنیه های دینی آنان پرداخت.

در این بخش، سعی می كنیم راه ها و روش های تأثیرگذاری فرهنگ دینی را بیان نماییم:

1. تبلیغ چهره به چهره

گفتگوی چهره به چهره، به عنوان تأثیرگذارترین نوع «تبلیغ» محسوب می شود و در گفتگوی اینترنتی كه نوعی گفتگوی مستقیم هست، به دلیل اینكه دو طرف همدیگر را نمی بینند، خیلی راحت حرف خود را می زنند. آنان تصور می كنند كه با یك دوست كه حاضر شده حرف آنان را بشنود و به نظراتشان ارزش بدهد، چت می كنند و تصور نمی كنند كه با یك فرد مذهبی یا یك روحانی سخن می گویند؛ لذا خیلی رُك و بی رودرواسی حرف خود را مطرح می كنند. این نوع گفتگو، فرصتی است كه هیچ گاه از طریقی غیر از چت قابل دسترسی نیست.

نتیجه این گفتگو، پی بردن به دغدغه ها و مشكلات فرهنگی، اعتقادی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی طرف مقابل است و امكان ارائه اطلاعات واقعی از مشكلات و راه های مقابله با آن را فراهم می آورد.

2. بهره وری از دعوت به كنفرانس

پس از مدّتی چت كردن كاربر می تواند مخاطبان خود را به چند گروه تقسیم نماید؛ گروه هایی از قبیل: اعتقادی، سیاسی و اخلاقی، و چون محور گفتگو با افراد هر گروه تفاوت می كند، می تواند این افراد را به كنفرانس دعوت نماید و ضمن آشنایی آنان با یكدیگر، بحث را به صورت میزگرد مجازی پی گیری نماید.

3. فضای اتاق های اصلی

سه استفاده مهم از فضای اتاق های اصلی، قابل بهره برداری است.

الف: ارسال پیام های آموزنده و هشدار دهنده و ارسال آدرس های مثبت و جذاب اینترنتی برای افراد حاضر در اتاق. معمولاً پس از ارسال لینك ها 20 الی 30 نفر به لینك ها مراجعه می كنند و اظهار نظر می كنند، كه همینْ مقدمه آشنایی با آن افراد است.

ب: به دست گرفتن كنترل محتوایی اتاق ها كه از طریق voice (ویس) و با كمك نرم افزارهای بوت می توان فضای اتاق ها را كنترل نمود. متأسفانه عده ای از امكان آزاد بودن فضای اتاق ها سوء استفاده كرده و محیط اتاق ها را آلوده می سازند، كه می توان با طرح یك موضوع جذاب این روند را تغییر داد و افراد را به اظهار نظر در رابطه با آن موضوع هدایت نمود.

آن دسته افرادی كه این وضعیت را برنتابند، به وسیله نرم افزارهای بوت اخراج می شوند.

ج: استفاده سوم از این فضا، آشنایی با افراد است كه از طریق همین اتاق ها قابل دسترسی است.

4. استفاده از اسامی افراد اضافه شده

چنانچه در بند 2 ذكر گردید، امكان گروه بندی افراد وجود دارد. با انجام این تقسیم بندی این امكان به وجود می آید كه پیام ها و لینك های مفید برای آن دسته مورد نظر جمع آوری شود و برای آنان ارسال گردد.

ویژگی این روش آن است كه اگر افراد اضافه شده به لیست، online هم نباشند، پیام ارسالی به صورت off برای آنان ارسال می گردد.

همچنین این امكان وجود دارد كه برای افرادی كه شماره تلفن همراه آنان در اختیار هست، پیام های كوتاه یا sms ارسال نمود.

5. استفاده از آرشیو مذاكرات

آرشیو مذاكرات، دو فایده مهم دارد:

الف: امكان مطالعه و بررسی مجدد مطالب بیان شده و پیش بینی مطالب آینده.

كاربران می توانند این اطلاعات را در شاخه ویژه ای كه برای آن شخص ایجاد كرده اند، نگهداری كنند. و مطالب و لینك هایی كه برای او مناسب است نیز در همان شاخه ذخیره شود تا به مرور زمان برای او ارسال نمایند.

ب: ارائه گزارش از روند چت و محور گفتگوها.

و همچنین در كل مجموعه، این امكان وجود دارد كه بولتن های آماری از روند كلی چت ارائه شود.

اهداف

پس از ذكر ویژگی های چت در یاهو مسنجر و امكانات و میزان بهره وری آن، اهداف طرح را ارانه می كنیم:

1. شناخت معضلات فرهنگی، اجتماعی و سیاسی نسل جوان و ارائه راهكارهایی برای حلّ معضلات.

2. ارائه فرهنگ غنی اسلام و افكار و منویات مقام معظم رهبری به طور غیرمستقیم.

3. این طرح تلاش دارد بیماران فرهنگی اورژانسی و آوارگان فرهنگی را شناسایی كرده و به یكی از مراكز زیر ارجاع دهد:

الف: سایت ها و اتاق های گفتگوی مطمئن.

ب: آشنایی با سی دی ها و محصولات فرهنگی مفید.

ج: ارتباط با شخصیت های مؤثر.

د: ارتباط با بخش های پاسخگویی به شبهات در اینترنت.

ه: ارتباط با كتب علمی و مفید.

4. ارائه بولتن های آماری از میزان و درصد مشكلات موجود در جامعه و ارائه مهم ترین دغدغه ها.

5. ارانه چهره مثبت و منطقی از قشر مذهبی كه می تواند پس از اعتماد سازی و جذب كامل مخاطب به وی اعلام شود.

نیازها

با توجه به اهداف والای این طرح و بیان ویژگی ها و پتانسیل نرم افزار یاهومسنجر نیازهای اجرایی این طرح ارائه می گردد:

1. مكان مناسب

برای سامان دادن به نیروها و كارایی بهتر و هماهنگی بیشتر بین نیروها و برگزاری جلسات مداوم درون گروهی، به یك مكان مناسب نیاز می باشد. این مكان باید حداقل شامل سه اتاق باشد یا سالنی كه به این مقدار فضا داشته باشد.

حداقل به پنج خطّ تلفن نیاز هست، و نیز یك تلفن همراه و یك تلفن كارتی برای غیر محسوس بودن مكان و شهر.

2. سخت افزار

حداقل 10 سیستم برای آغاز به كار نیاز می باشد. یك عدد scaner و یك عدد printer برای فعالیت های جانبی و همچنین برای هر سیستم mic و... نیاز می باشد.

3. خط پرسرعت اینترنت

به دلیل اینكه نیروهای این مجموعه معمولاً با بخش های دیگر اینترنت نیز سر و كار دارند، بهتر است از خطوط پرسرعت استفاده شود تا مداوماً با قطعی مواجه نباشند.

4. جذب نیرو

در مرحله اول طرح تعداد 10 نفر از طلابی كه شرایط زیر را دارا باشند، استفاده خواهد شد:

الف: تحصیلات حوزوی بین 8 الی 10 سال.

ب: اهل تحقیق باشند و در زمینه اهل بیت علیهم السلام و علوم تربیتی، سیاسی و عقاید، مطالعه و آشنایی داشته باشند.

ج: تجربه تبلیغی مخصوصاً برای جوان ها را داشته باشند.

د: با رایانه كاملاً آشنا باشند.

ه: دارای سعه صدر و تحمل بالا باشند.

و: حداقل روزی 5 ساعت در اختیار دفتر باشند.

ز: متأهل باشند.

5. امكانات تحقیقی

تهیه كتاب هایی كه در زمینه پرسش و پاسخ های شبهات در رشته های علوم اسلامی و سیاسی نوشته شده است كه حدود 100 جلد می باشد. و همچنین به یك سری نرم افزارهایی كه در راستای عرضه فرهنگ اسلامی كاربرد دارند، نیاز می باشد.

6. كلاس های آموزشی

در ابتدای شروع كار، یك دوره آموزش فشرده چت حرفه ای و كار با نرم افزارهای بوت و آنتی بوت و آشنایی با سایت های مختلف و متنوع، ضروری به نظر می رسد.

7. استاد ناظر

وجود یك استاد ناظر بر روند چت نیز ضروری به نظر می رسد. استاد ناظر كه از فضلای خوش ذوق و با سابقه تبلیغی و تحقیقی بالایی می باشد، با نیروها در ارتباط بوده و در جلسات مداوم نیروها شركت می كند و در ارائه پاسخ ها به نیروها مشاوره می دهد.

در پایان، یادآور می شویم كه در صورت اجرایی شدن، این طرح قابلیت گسترش هم دارد و می تواند شامل اتاق های عربی و انگلیسی نیز گردد.

--------------------------------------------

پی نوشت ها:

1. نساء / 63.

2. سخنان مقام معظّم رهبری - مدّ ظلّه العالی - در جمع طلاّب كرمان (11 / 2 / 1384

منبع:فصل نامه كوثر ، شماره 64