کمیسیون تخصصی تعاملات فرهنگی امامیه و زیدیه

کمیسیون تخصصی تعاملات فرهنگی امامیه و زیدیه، به عنوان یکی از کمیسیون‌های همایش فی رحاب الامام علی در دفتر تبلیغات ایلامی خراسان رضوی ، با حضور فرهیختگان و محققان و نمایندگان برخی از مراکز و استانداری خراسان رضوی برگزار گردید.
به گزارش روابط عمومی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی ، کمیسیون تخصصی تعاملات فرهنگی امامیه و زیدیه که به عنوان یکی از کمیسیون‌های همایش فی رحاب الامام علی(ع) در دفتر تبلیغات اسلامی شعبه خراسان رضوی با حضور رئیس شعبه، مدیرعامل بنیاد پژوهش‌های اسلامی، مدیران کل پژوهش و آموزش و تبلیغ و مدیرکل آموزش و پژوهش استانداری خراسان و تنی چند از دانشوران شیعی یمن و جمعی از نویسندگان مقالات همایش‌ها و صاحب‌نظران حوزوی و دانشگاهی، با اشراف ریاست شعبه و دبیری گروه تاریخ و تمدن اسلامی در محل سالن جلسات دفتر تبلیغات اسلامی شعبه خراسان برگزار گردید، جنبه های گوناگون تعامل ایران و یمن در پرتو تعامل شیعه امامیه و زیدیه مورد گفتگو قرار گرفت.
در ابتدای این نشست، "جلالی" عضو هیأت علمی گروه تاریخ و تمدن اسلامی و دبیر همایش با ذکر جایگاه این کمیسیون به ضرورت پرداختن به مسأله زیدیه و رابطه با آن با امامیه پرداخت و از نقش برجسته ای که چنین گفتگوهایی می تواند داشته باشد سخن گفت، سپس حجت الاسلام و المسلمین محمد مهدی مسعودی رییس دفتر خراسان رضوی، طی سخنانی تصریح کرد: رویکرد هم‌گرایی، رویکرد برتر شیعه در طول تاریخ بوده است.
وی افزود: زمینه‌های این هم‌گرایی شیعه را باید در جهان شمولی اسلام، برخورداری از منابع مشترک، تحقیق امت واحده و مناسک دینی و عبادی مسلمانان جست.
رییس دفترتبلیغات اسلامی خراسان رضوی یادآور شد: ما در زمینه این محورها با قرائت مجامع اهل سنت روبرو هستیم که از نوزایی فاصله گرفته‌اند و لازم است یا گفتمان را به روز کنیم یا به رویکردهای جدید بیندیشیم.
وی گفت: باید کوشید به عوامل تأثیرگذار در تأویل متن رسید چون تفسیر قرآن به شیوه سنتی ما را به وحدت نمی‌رساند و ما لازم است در کنار ثقل اکبر از ثقل اصغر و جریان اهل بیت علیهم السلام غافل نباشیم.
از نظر حجت الاسلام مسعودی در این میان پارادایم حکومت می‌تواند نوعی اندیشه هم‌گرایی را رقم زند و گفتمان هم‌گرایی را دنبال کند و گفتمان با همه گروه‌های اسلامی نباید از مسیر دانشی خارج شود و مدیریت صحیح و عقلانی لازم است جریان هم‌گرایی را هدایت کند.
سپس حجت الاسلام و المسلمین مجتبی الهی خراسانی، مدیر کل آموزش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی، با تأکید بر ضرورت تعامل با زیدیه برای ایران، آن را یک فرصت دانست که نباید با شتابزدگی از بین برود یا به تهدید تبدیل شود.
 وی در ادامه به مشترکات بی شمار زیدیه و امامیه در اصول اعتقادی، گرایش به اهل سنت، وجود مزارات زیدیه در ایران و حضور سادات یمنی مهاجر از ایران در یمن، اشاره کرد و همه در شمار فرصت‌ها برشمرد، اما در کنار این مشترکات لازم است حوزه علمیه به اجماعی نسبت به قیام زید برسد و ابهامات ما نسبت به آمیختگی مکتب زیدیه برطرف شود و لازم است از تأثیرگذاری بر کلام زیدیه پرهیز داشته باشیم.
مدیر کل آموزش دفتر تبلیغات خراسان رضوی در بخش تهدیدها، به مقوله شخصیت زید، رویکردهای کلامی و امامیه سازی اشراه کرد که نباید در دستور کار باشد.
دکتر میرزایی یکی از دست اندرکاران حوزه فرهنگی، با ارائه تصویری از اوضاع زیدیه، به این نکته اشاره کرد که جریان زیدیه، جریان یتیم شده امامیه است. در گذشته کوشیده‌اند زیدیه را از امامیه و بحث امامیه دور کنند، ولی در شرایط کنونی برای ما روشن شده است که جهانی سازی اندیشه شیعه از طریق تعامل با زیدیه عبور می‌کند؛ انقلابی بودن، عقل گرایی و عدلی بودن زیدیه همه در جهت شیعه امامیه است. ریشه زیدیه به اهل بیت بر می‌گردد و زیدیه مروج همان جریان است. آنها در طلیعه قرار دارند و فقه و کلام آنها نیز از ظرفیت‌های والایی برخوردار است. وی جریان زیدیه را همان اسلام مبارز و باز معرفی کرد و گفت اگر جمهوری اسلامی هویت انقلاب اسلامی را از مجرای زیدیه دنبال کند، بازتاب جهانی آن صد برابر خواهد شد. ما باید تنها به اسلام سیاسی اکتفا نکنیم و لازم است نظام سازی جهانی از سوی شیعه دنبال شود.
موسوی نژاد، یکی دیگر از صاحب نظران شرکت کننده در کمیسیون و آگاه به مسائل یمن و زیدیه، اظهار داشت: شناخت درست زیدیه و روش شناسی آنها لازم است در دستور کار ما باشد و این شناخت باید از مجرای منابع ملل و نحل خارج شده و به صورت میدانی و یک گفتمان سیاسی تبدیل شود.
وی گفت: باید وضعیت کنونی را تبیین و نگاهی به آینده داشت و در راه فهم اندیشه سیاسی زیدیه گام‌های تحقیقی درستی برداشت. امروزه، زیدیه با آن چه در تاریخ وجود داشته تفاوت هایی داشته و رویکردهای همگنی نسبت یه امامیه پیدا کرده اند که می تواند زمینه تعامل بیشتر باشد.
سپس واسعی مدیرکل پژوهش دفترتبلیغات اسلامی خراسان رضوی، با تأکید بر ضرورت شناخت صحیح زیدیه، از شتاب زدگی و تحلیل های دل خوش کننده پرهیز داد و گفت از اختلاف های اعتقادی، مذهبی، سیاسی و فرهنگی این دو گرایش نمی توان چشم پوشید، ولی باید بر مشترکات انگشت نهاد، به ویژه بر نقش تاریخی ایران به عنوان نماد امامیه، بر یمن که بسیار مهم است.
وی در ادامه اعلان کرد: لازم است یک سلسله گفتگوهایی با محوریت اداره پژوهش دفتر و همکاری مراکز علمی، به تدریج برنامه ریزی شود و به صورت یک امر عظیم به مسأله یمن توجه شود.
باغستانی عضو هیأت علمی گروه تاریخ و تمدن اسلامی دفتر، به حیث تمدنی ایران و یمن توجه داد که می تواند به عنوان نقطه پیوندی موثر مورد توجه قرار گیرد، تمدنی که از پیشینه درازدامنی برخوردار است و نباید از این پیشینه غفلت شود.
در این نشست، دیگر شرکت‌کنندگان نیز اظهار نظر کردند و معتقد بودند با توجه به این نکته که زیدیه یک مکتب بسته نیست، باید کوشید مکتب جعفری را در درون آن منتشر نمود، چون نگاه آنها به امامیه نگاه خودی است. با این حال باید تأملات جدی‌تری در خصوص زیدیه داشت و از سر بی تفاوتی با آن برخورد نکرد.