عصر امام صادق - علیه السلام - عصر برخورد اندیشه ها و پیدایش فرق و مذاهب مختلف نیز بود. در اثر برخورد مسلمین با عقاید و آرای اهل كتاب و نیز دانشمند یونان، شبهات و اشكالات گوناگونی پدید آمده بود.
پيامبر و اهل بيت علیهم السلام
يكي از دلايل عدم قيام مسلحانه از سوي حضرت امام صادق (ع) اين است كه آن حضرت نيروي كافي براي قيام مسلحانه نداشت و اگر امام صادق (ع) قدرت نظامي داشت به طور قطع قيام مسلحانه مي كرد.
عدالت" از مقدس ترين ارزشهاي بشري است كه در مقايسه با مقوله هايي چون آزادي، دموكراسي و مساوات، برتر و مقدس تر است، زيرا "عدل" تأمين كننده همه آنها به شمار مي رود.
از خصوصيات مهم پيامبر اسلام و ديگر انبياء الهى اصالت خانوادگى آنان است. هيچيك از انبياء الهى از خاندانى بدنام و فاسد و هرزه برنخاسته اند و همگى آنها به خوشنامى و كرامت اشتهار داشتند
آخرين و مهم ترين نكته اين است كه هر جا موضوع حفظ حرمت و حقوق انسان ها و ايجاد الفت و همدلي آنها مطرح بود و هر جا زمينه دفاع از اصول انساني فراهم مي شد، پيامبر رحمت در آنجا حضور داشت.
كعب بن مالك مي گويد: هنگامي كه رسول خدا صلي الله عليه و آله شادمان مي شدند، چهره شان همچون ماه پاره مي درخشيد و اين را از ويژگي هاي آن حضرت مي شناختيم.
يكى از شاخصه هاى پر اهميت در پيشرفت اسلام اخلاق نيك و كلام دلاويز و پرجاذبه پيامبر اكرم(صلی الله علیه وآله و سلّم) با انسان ها بود، اين خلق نيكو تا بدان حدى بود كه معروف شد سه چيز در پيشرفت اسلام نقش به سزايى داشت:
اعتقاد به امام مهدي(ع) جزء اعتقادات شريعت اسلام و بلكه از ضروريات آن است كه در اصل آن اختلافي نيست فقط برخي از اهل سنت در تولد آن ترديد كرده اند دليل عقلي بر وجود آن حضرت اين كه عقل حكم مي نمايد كه لطف از جانب خداي تعالي امري لازم و حتمي است.
مسعودی در قسمتی از کتاب خود آورده است: «فَوَجهُوا اِلی مَنْزلِهِ فَهَجَمُوا عَلَیْهِ وَ اَحْرَقُوا بابَهُ... وَ ضَغَطُوا سَیدَةَ النساءِ بِالْبابِ حَتی اَسْقَطَتْ مُحْسِنا
حضرت سکینه علیهاالسلام پس از حدود هفتاد سال عمر سراسر پرافتخار و عظمت، سرانجام در ظهر روز پنجشنبه، پنجم ربیع الاول سال 117ق، در مدینه جان به جانان سپرد.