مهارت‌های مدیریت فرهنگی مساجد برای مبلغان(2)

6. مشاوره

مشورت فایده های زیادی دارد؛ که از مهم ترین شان:

۱-۶- ایجاد احساس شخصیت و مسئولیت در اعضا
احساس شخصیت و مسئولیت پذیری در افراد پشتوانه ی عظیمی است که انگیزه ی آن ها را در انجام دادن امور مضاعف می کند و نیز پشتوانه ی عظیمی است برای تحقق هدف ها و موفقیت در برنامه ها. دراین باره ا امام علی علیه السلام می فرمایند:«لَا مُظَاهَرَه أَوْثَقُ مِنَ الْمُشَاوَرَه»
هیچ پشتوانه ای مثل مشورت نیست.
۲-۶- شناخت موضع های غلط و اشتباه ها
امام علی علیه السلام می فرمایند:«مَنْ اِسْتَقْبَلَ وُجُوهُ الاراءِ عَرَفَ مَواقِعَ الخَطاءِ»
کسی که از نظر دیگران استقبال کند، موارد خطایش را خواهد شناخت.
۳-۶- ایجاد انس و الفت بین اعضا
قرآن کریم، در آیه ی ۱۵۹ سوره ی آل عمران، مشورت و نرم خویی پیامبر را عامل الفت مردم با ایشان می داند.

۷. تفویض اختیار

البته، در تفویض اختیار، باید به شایستگی، مهارت و تسلط افراد توجه شود.

۸. ایجاد شوق و انگیزه میان مسجدیان

همه ی فعالیت هایی که انسان می کند یا برای جذب خوشی هاست یا فرار از ناخوشی ها. مدیر موفق کسی است که این دو ملاک را همراه با انگیزه های جذاب و شورانگیز میان افراد تحقق بخشد.

۹. تأسیس صندوق قرض الحسنه و تعاون

مبلغان دین با همکاری نمازگزاران و افراد خیّر می توانند با افتتاح حسابی قرض الحسنه برای رشد مسجد بکوشند. هدف از تأسیس حساب کمک به نیازمندان آبرومند و جوانان مسجدی برای تشکیل زندگی اولیه است. تعریف واقعی از صندوق قرض الحسنه براساس سنّت نبوی و ائمه ی معصوم است.

۱۰. خلاقیت و نوآوری

خلاقیت برای بقای هر سازمانی لازم است. درغیراین صورت، به تدریج مجبور می شوند سازمان را تعطیل کنند یا تغییر سیستم دهند. یکی از مشکلاتی که باعث شده است مسجدها رونق خود را از دست بدهند، نبود خلاقیت و نوآوری و اجرای برنامه های تکراری است.
 ائمه ی جماعت باید خود مدیریت مسجدها را در دست بگیرند و اولین برنامه ریز این واحد مهم فرهنگی باشند تا بتوانند مسجدها را، هم به منظور تقویت بنیه ی دینی و مذهبی و هم به منظور بهره مندی از مسائل سیاسی، اجتماعی، علمی، تربیتی و ارتقای میزان آگاهی قشرهای مختلف مردم مهیّا کنند.

11. توجه به جایگاه، موقعیت و وظایف خود

مدیر باید بداند در جایگاه انبیا و اولیای الهی نشسته است و برای تکامل انسان ها گام بر می دارد. او همچنین باید وظیفه ی خود را درمقام امانت دار الهی بداند و برای عزت و کمال خود و دیگران بکوشد.

۱۲. در امور دینی و تربیتی باید از افراد و معلمانی استفاده شود که این ویژگی ها را دارند:

۱-۱۲ مسلح به سلاح علم باشند. ابوذر رحمه الله علیه می گوید:«امامْ شفیعِ تو نزد خداوند است؛ بنابراین شفیع خود را انسانی نادان یا فاسق قرار نده».

۲-۱۲ قدرت تبیین و تشریح مفاهیم و موضوع ها را متناسب با زمان و آرمان های جوان امروز داشته باشد. او باید به فن سخنوری آشنا باشد؛ برای مثال به هنگام بیان هنجارها و فضایل، از میان مخاطبان یا افرادی که محبوب آن ها هستند، مصداق معرفی کند و در بیان ناهنجارها به افراد یا فردی اشاره نکند که مورد علاقه ی مخاطبان است؛ بلکه موضوع را کلی و عمومی بیان کند؛ یعنی انگشت روی اوصاف بدون موصوف بگذارد.

۳-۱۲ ازقبل به آنچه می گوید، عمل کرده باشد؛ درغیراین صورت اثربخش نخواهد بود و به جای جذب، دفع می کند. قرآن کریم این گونه افراد را بی خرد می داند:«أَتَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَتَنسَوْنَ أَنفُسَکُمْ وَأَنتُمْ تَتْلُونَ الْکِتَابَ أَفَلاَ تَعْقِلُونَ» آیا مردم را به نیکی فرمان می دهید و خود را فراموش می کنید؛ بااینکه شما کتاب[خدا] را می خوانید، آیا [هیچ] نمی اندیشید؟

۴-۱۲ ضمن پرهیز از اصطلاح های غامض و خسته کننده، در گفتار و کلام تنوع داشته باشد و حد اعتدال را پیش گیرد.

پیامبر اعظم صل الله علیه و آله در مقام آموزش و هدایت افراد می فرمایند: « در مرحله ی هدایت، میانه روی را پیش گیرید» و سپس فرمودند: «هرکس در مقام آموزش و ارشاد راه تند پیش گیرد، دین را مغلوب می کند و بدان ضربه می زند».

بنابراین، باید توجه داشت که همه ی نوجوانان و جوانان در محیط و خانواده ی مذهبی تربیت نشده اند و حتی اگر هم چنین باشد، روحیه ها و علاقه های مذهبی متفاوتی دارند. مربی باتجربه کسی است که با هر فرد مطابق تفاوت های فردی وی برخورد کند.

..........................................

منبع