نکاتی مهم در مرثیه خوانی(2)
21. سعی کنیم تا مرثیه را بدون مقدمه چینی و زمینه سازی شروع ننماییم. فوری به «گودال قتلگاه» نرویم.
22. برای مقدمه چینی و زمینه سازی میتوانیم مرثیه را با عرض سلام بر معصوم یا شهید مورد نظر یا همان گونه که گفته شد، با خواندن شعر، ذکر داستان و خاطرهای مربوط به مرثیه مورد نظر آغاز کنیم.
23. گاهی برای آغاز یا پایان مرثیه سرور شهیدان میتوانیم این سلامها را بخوانیم: «السّلام علیک یا اباعبدالله و علی الارواح الّتی حلّت بفنائک. علیک منّی سلام الله ابدا ما بقیت و بقی اللّیل و النّهار و لا جعله الله اخر العهد منّی لزیارتکم. السّلام علی الحسین و علی علی بن الحسین و علی اولاد الحسین و علی اصحاب الحسین [و رحمه الله و برکاته] »
24. در آغاز یا پایان مرثیه هر معصومی میتوانیم قسمتی از دعای توسل را که مربوط به آن معصوم است بخوانیم؛ مثلاً، برای مرثیه امام حسین علیه السلام عرض کنیم: [السلام علیک] یا ابا عبدالله یا حسین بن علی ایها الشّهید یابن رسول الله یا حجّه الله علی خلقه یا سیدنا و مولانا انّا توجّهنا و استشفعنا و توسّلنا بک الی الله و قدّمناک بین یدی حاجاتنا یا وجیهاً عندالله اشفع لنا عند الله.»
25. معمولاً مرثیه دارای سه مرحله است: مقدمه، اوج و فرود. بعد از رسیدن مرثیه به مرحله اوج و سوزناک خود، آن را زیاد طول ندهیم؛ یعنی، مرحله فرود مرثیه را کوتاه کنیم. گاهی مرثیه بدون فرود نیز خوانده میشود.
26. مرحله اوجِ مرثیه، مرحلهای است که گره مرثیه گشوده میشود و سوزناکترین قسمت مرثیه است. بدین جهت مرحله اوج مرثیه را زود بیان نمیکنیم.
27. وقتی مرثیه به مرحله اوج خود رسید، سوز و گدازی در شنوندگان برانگیزانیم و «تحولی درونی» در آنها به وجود آوریم، به گونهای که حالت توجّه به معارف بلند عاشورایی با آن سوز و گداز همراه شود.
28. در اوج مرثیه با کلماتی مانند «یا حسین» و «یا زهرا» توسل را بیشتر و داغتر کنیم.
29. اگر مرثیه را همراه با سخنرانی انجام میدهیم، شایسته است ارتباط بین آن دو را در نظر داشته باشیم و به اصطلاح سخنورانِ مرثیه خوان، «گریز» بزنیم.
30. شایسته است مرثیه را با خواندن دعا، فاتحه، صلوات و قیام برای حضرت مهدی (عج) به پایان بریم.
31. پس از پایان یافتن مرثیه میتوان این آیه را خواند:}و سیعلم الّذین ظلمواای منقلب ینقلبون{؛ «و ستم کاران به زودی خواهند دانست که به چه مکانی باز میگردند.» یا آیه }الا لعنة الله علی القوم الظّالمین{؛ «آگاه باشید نفرین خدا بر ستم کاران است.»
32. بعد از خواندن آیاتی که گفته شد، میتوانیم برای استجابت دعا پنج بار آیه (امّن یجیب المضطرّ اذا دعاه و یکشف السّوء)؛ را بخوانیم.
33. میتوانیم پس از «امّن یجیب» این دعا را بخوانیم: «اللّهم انّا نسئلک و ندعوک باسمک العظیم الاعظم الاعزّ الاجلّ الاکرم بحقّ محمّد و علی و فاطمه و الحسن و الحسین و تسعه المعصومین من ذریه الحسین» سپس ده بار «یا الله» بگوییم آن گاه دعاهای دیگر را بخوانیم.
34. اگر هنگام مرثیه خوانی، مطلب یا شعر بعدی را فراموش کردیم، مطلب یا شعر قبلی را تکرار میکنیم و شرح میدهیم و در ضمن این کار به جستجوی مطلب یا شعر بعدی میپردازیم تا آن را به یاد آوریم.
35. برای مرثیه خوانی اگر میتوانیم در جایی قرار بگیریم که مُشرِف بر شنودگان باشیم.
36. شایسته است موانع تمرکز حواس را از محل مرثیه خوانی بر طرف کنیم. گاهی این کار با تذکری از سوی مرثیه خوان میتواند انجام گیرد.
......................
افزودن دیدگاه جدید