روش های مناسب در تبلیغ(1)

اصولا اگر سخنران نتواند مطالب و محتوای سخنرانی را به شیوه ای جذاب ارائه کند،سخنرانی موفق نخواهد داشت،و در عین حال  برای مخاطبین خیلی قابل استفاده نخواهد شد.[1]
از این رو برای اینکه محتوای سخنرانی خوب بیان شود و از طرفی برای مخاطبین هم قابل استفاده باشد،لازم است با روش های مناسب در هنگام ایراد سخنرانی آشنا شده و عمل کنیم.

این روشها عبارتند:[2]

الف:قابل پذیرش بودن
ب:جلب اعتماد مردم
ج:زمینه سازی
د:تبلیغ بر اساس فطرت مخاطبین
برای اینکه روشها را بنحواحسن عمل کنیم،لازم است ویژگی ها و نکات لازم آن را به صورت مفصل بیان کنیم تا امکان استفاده بهتر حاصل شود.
 و اما توضیح روش اول:
الف:قابل پذیرش بودن:
برای پذیرش تبلیغ از سوی مخاطبین،شرایط و ویژگی هایی لازم است،که در صورت رعایت آنها استقبال از سوی مخاطبین بیشتر خواهد شد.

1.آسان و قابل فهم بودن

تبلیغات معارف الهی باید با زبان ساده و قابل فهم در اختیار توده های مردم قرار گیرد،و هیچ نقطه ابهامی نداشته باشد.برای اینکه بتوانیم در مرحله عمل این مساله را خوب رعایت کنیم لازم است که بعد از آماده کردن محتوا، وقبل از حضور در سخنرانی تامل و دقت کافی برای بیان و انتقال مفاهیم داشته باشیم.
اگر ما آیات قرآن کریم و سیره پیشوایان دینی را مورد مطالعه قرار دهیم،متوجه خواهیم شد که بیان تبلیغ آنها ساده و روان و قابل فهم هست،مگر اینکه در برخی موارد مخاطبین خاصی مد نظر بود.
«وَ لَقَدْ یَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّکْرِ فَهَلْ مِنْ مُدَّکِرٍ»(22/سوره قمر)
ما قران مجید را برای تذکر مردم اسان کردیم،آیا کسی هست که از آن متذکر شود؟
این آیه در یک سوره چهار بار تکرار شده،نشان می دهد که هدف الهی آسان گویی برای ارشاد و هدایت مردم است.
امام صادق علیه السلام می فرماید:«رسول خدا(ص)هرگز مطابق عقل خود با کسی سخن نگفت»[3]
نبی مکرم اسلام(ص) زمانی که نماینده خود«معاذ بن جبل »را به کشور«یمن» می فرستاد،دستور داد:
ای معاذ!سعی کن به مردم بشارت ده و متنفرشان منما،و همچنین آسان بگیر و سختگیر مباش»[4]
به طور خلاصه؛ساده و روان بودن بیان محتوا طبق سیره اهل بیت علیهم السلام یک حسن و امتیاز می باشد.

2.منطقی بودن

در صورتی مخاطبین و توده های مردم جذابیت معارف الهی را خوب درک می کنند که منطق و برهان محتوا را احساس کنند.
و تحقق این روش در صورتی حاصل می شود که مطالعه  و تامل کافی در مباحث محتوا انجام بگیرد.
پس برای اینکه پذیرش مخاطبین بنحواحسن شکل بگیرد لازم است،سیر منطقی بحث را خوب بیان کنیم،و از استدلال عقلی و نقلی بهره مند باشیم،تا ارزش و جایگاه محتوا را بیشتر و حق آن را خوب ادا کنیم.

3.احتراز از تعصب

دوری از تعصب و نگاه عمیق و واقع گرایانه بزرگترین وجه مثبت در یک سخنرانی است،چنین روشی باعث جلب توجه بیشتر مخاطبین و اهل نظر خواهد بود.
در حدیثی از رسول خدا(ص) می خوانیم که می فرمایند:
رسولُ اللّهِ(ص): لَیسَ مِنّا مَن دَعا إلى عَصَبِیَّةٍ...[5]
از ما نیست که مردم را به تعصب و حمیت وا دارد....
پس برای اینکه بتوانیم ازنگاه سطحی گرایانه و مغرضانه به دور باشیم و یک بحث جامع و دلپسند و مطابق با واقعیت را ارائه دهیم، لازم است،از تعصب دوری کنیم،در این صورت انگیزه مخاطب برای پذیرفتن حق و تسلیم در مقابل آن بیشتر خواهد شد.

منابع:
[1].سلمه ای،مسعود،روش شناسی سخنرانی دینی،موسسه امام خمینی،1393
[2].علی اکبر بابا زاده،شیوه های‌تعلیم وتبلیغ،انتشارات دانش و ادب،1382

----------------------------------------
پی نوشت:
[1]. سلمه ای؛ مسعود،روش شناسی سخنرانی دینی،ص32
[2].بابا زاده؛علی اکبر،شیوه های تعلیم وتبلیغ،ص201-207
[3].مکارم الاخلاق،ص20
[4].میزان الحکمة ج1،ص469
[5].سنن ابی داود ج4،ص332ح