مشارکت خانواده در تبلیغ دین(2)
از رموز موفقیت برخی مبلغان دینی، شرکت همسران و دختران آنان در امر خطیر تبلیغ می‌باشد؛ چراکه درهر منطقه‌ای نیمی از مخاطبان تبلیغ را بانوان تشکیل می‌دهند و برای ارتباط سالم و کارساز با آنان بهترین شیوه، وارد شدن خانواده‌های مبلغان در این وادی می‌باشد.
اشاره
در بخش پیشین این مقاله، بعضی از وظایف مبلغان دینی در رابطه با خانواده خودشان مطرح شد و عناوینی مانند: «پاسداری از حریم خانواده»، «تلاش برای تربیت معنوی فرزندان»، و «رهبران دینی و تربیت فرزند» مورد بحث و بررسی قرار گرفت. در این بخش، به تبیین چند وظیفه دیگر می‌پردازیم.
شرکت دادن خانواده در امور تبلیغی
از رموز موفقیت برخی مبلغان دینی، شرکت همسران و دختران آنان در امر خطیر تبلیغ می‌باشد؛ چراکه درهر منطقه‌ای نیمی از مخاطبان تبلیغ را بانوان تشکیل می‌دهند و برای ارتباط سالم و کارساز با آنان بهترین شیوه، وارد شدن خانواده‌های مبلغان در این وادی می‌باشد.
البته، ممکن است بسیاری از همسران مبلغان بزرگوار، آشنایی کامل با امر تبلیغ نداشته باشند، اما می‌توان زمینه آشنایی را فراهم کرده و آنان را به این امر مهم تشویق نمود.
در خاطرات خانوادگی حضرت امام خمینی قدس سره آمده است که آن بزرگوار بعد از ازدواج با همسرشان، علوم دینی را به ایشان آموزش می‌دادند. چنان که همسر گرامی ایشان در این خصوص نقل می‌کند: «بعد از ازدواج، سال اول «هیئت» خواندم و بعد از آن «جامع المقدمات» را فرا گرفتم. دو بچه داشتم که «سیوطی» را شروع کردم. وقتی سیوطی تمام شد، چهار بچه داشتم. وقتی فرزند چهارم متولد شد، دیگر وقت مطالعه و درس خواندن نداشتم، ولی ایشان تدریس «شرح لمعه» را شروع کردند؛ مجموعا هشت سال در نزد آقا درس خواندم. (1) »
آری، اگر مبلغان بزرگوار بتوانند از خانواده‌های خویش به عنوان بازوی تبلیغی بهره گیرند، مطمئنا درکارشان توفیقات بیشتری خواهند داشت؛ چراکه برخی از مردان موفق و نامدار تاریخ، پیشرفتهای خود را مدیون همسران فداکار و تلاشگر خود بوده اند.
موعظه خانواده
از شیوه‌های محافظت از خانواده و تربیت صحیح آنان موعظه و نصیحت مستقیم است. یک مبلغ راستین همچنان که در منبر وعظ و خطابه دیگران را راهنمایی می‌کند، شایسته است که خانواده‌اش را نیز موعظه نماید. البته، تاثیر شیوه‌های گفتاری به اندازه روشهای عملی و غیر مستقیم پایدار و عمیق نخواهد بود، اما پیامهای مفید و آموزه‌های سازنده تربیتی، به نوبه خود خانواده را تحت تاثیر قرار می‌دهد. شخصیت گوینده و سخن وی هر چقدر نافذ و رسا باشد، به همان نسبت تاثیر بیشتری خواهد داشت.
سیره انبیاء و اولیاء الهی نیز چنین بوده است که آنان با الهام از آیات الهی به موعظه خانواده و همسر و فرزندانشان می‌پرداخته اند. مواعظ حضرت لقمان به فرزندش، نصایح پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله با کلام وحی به همسران خویش و سایر زنان مسلمان، و همچنین تاکید آیات الهی بر محافظت خانواده از لغزشهای احتمالی، برخی از این پیامهای حیات بخش قرآن است. خداوند متعال در یکی از این آیات الهی به اهل ایمان هشدار می‌دهد که مواظب خانواده‌های خود باشند و با گوشزد نمودن عواقب وخیم بی تفاوتی، به مدیران خانواده می‌فرماید: «یا ایها الذین آمنوا قوا انفسکم و اهلیکم نارا وقودها الناس والحجارة علیها ملائکة غلاظ شداد لا یعصون الله ما امرهم و یفعلون مایۆمرون (2) » ؛ «ای اهل ایمان! خود و خانواده خویش را از آتشی که هیزم آن انسانها و سنگها هستند، نگه دارید، آتشی که فرشتگانی بر آن گمارده شده که خشن و سختگیرند و هرگز فرمان خدارا مخالفت نمی‌کنند و آنچه را فرمان داده شده اند، اجرا می‌کنند.»
همچنین قرآن کریم حضرت اسماعیل علیه السلام را به جهت موعظه و مواظبت از خانواده‌اش در امور دینی ستوده و او را به همین جهت در ردیف اولیاء کرامش می‌شمارد و می‌فرماید: «و کان یامر اهله بالصلوة و الزکوة و کان عند ربه مرضیا (3) » ؛ «او همواره خانواده‌اش را به نماز و زکات فرمان می‌داد و پیوسته مورد رضایت پروردگارش بود.»
همسر یک مبلغ اسلامی بر این باور است که او با سایر بانوان مسلمان فرق دارد و عمل نسنجیده وی ممکن است گاهی به آبروی روحانیت ضربه زند و یک مبلغ اسلامی نیز با وقوف به این واقعیت کاملا در زندگی خویش زی طلبگی و شان روحانیت را در نظر می‌گیرد.
آقا وحید بهبهانی و عروس وی
شهید مرتضی مطهری درشرح احوال استاد الفقهاء، وحید بهبهانی - رضوان الله علیه - می‌نویسد: «روزی یکی از عروسهای خود را مشاهده کرد که جامه‌ای عالی و فاخر از نوع پارچه‌هایی که معمولا زنان اعیان و اشراف آن عصر می‌پوشیدند، به تن کرده است. به این جهت فرزند روحانیش، آقا محمد اسماعیل (شوهر آن خانم) را مورد ملامت قرار داد که چرا برای همسرت این نوع لباس را خریده ای؟ پسر در جواب این آیه را خواند که «من حرم زینة الله التی اخرج لعباده والطیبات من الرزق (4) » ؛ «چه کسی زینتها و روزیهایی را که خدا برای بندگانش آفریده، حرام کرده است؟!» مگر اینها حرام است؟ لباس فاخر و زیبا را چه کسی حرام کرده است؟
آقا وحید گفت: پسرم! نمی‌گویم که اینها حرام است، البته که حلال است؛ من روی حساب دیگری می‌گویم. ما و خانواده ما به اعتبار اینکه پیشوای دینی مردم هستیم، وظیفه خاصی داریم. خانواده‌های فقیر وقتی که اغنیاء را می‌بینند که از همه چیز برخوردارند، طبعا ناراحت می‌شوند. ما نمی‌توانیم برای طبقات کم درآمد این نوع لباس را تهیه کنیم، ولی می‌توانیم با آنان همدردی کنیم و یگانه مایه تسکین آلامشان این است که یک مرد فقیر وقتی همسرش از او لباس فاخر مطالبه می‌کند، می‌گوید: ما مثل خانواده آقا وحید زندگی می‌کنیم. ببین آیا زن یا عروس وحید از این نوع لباس می‌پوشد؟ وای به روزی که ما زندگیمان را مثل طبقه مرفه و ثروتمند کنیم که این یگانه مایه تسلی خاطر و کمک روحی فقراء هم از دست برود. من به این منظور می‌گویم ما باید زاهدانه زندگی کنیم تا لااقل از این مقدار همدردی مضایقه نکنیم (5).»
روحانیان مهاجر و مبلغان بزرگوار اسلام که در نواحی مختلف به همراه خانواده هایشان و در اغلب موارد، دور از وطن خویش به ایفاء نقش معنوی خود مشغول اند به خوبی واقف اند که چگونه خود و خانواده هایشان را با مردم آن سامان تطبیق دهند و چگونه ارزشهای الهی را در حد توان به اجرا بگذارند تا مثل علماء گذشته سیره آنان سرمشق دیگران باشد.
ادامه دارد....
-----------------------------------------
پی نوشت ها:
(1) ماه تابان، ص 35.
(2) تحریم/6.
(3) مریم/55.
(4) اعراف/32.
(5) سیری در نهج البلاغه، ص 228.
منبع: پایگاه اطلاع رسانی تبیان
افزودن دیدگاه جدید