تفاوت دو مفهوم عمل واجب و عمل اجباری

به گزارش بلاغ به نقل از خبرگزاری حوزه، استاد حسین انصاریان، در حسینیه همدانی های مشهد، گفت: حضرت رضا(ع) مانند پدرانشان تا پیغمبر(ص) و مانند فرزندان دیگرشان از حضرت جواد(ع) تا امام عصر(عج)، چشمهٔ جوشان علم خداوند بودند؛ یعنی پروردگار این چهارده نفر را به دریای دانش خود وصل نموده و روی همین حساب است که اطاعت از این چهارده نفر تا قیامت واجب است؛ چون مافوق خودشان را ندارند و اگر ما در آسیا، آمریکا، آفریقا، اروپا و اقیانوسیه، نسبت به ملک و ملکوت، نسبت به دنیا و آخرت، نسبت به وجود انسان، عالم‌تر از این چهارده نفر را داشتیم، واجب بود که از آن عالم‌ترها اطاعت کنیم.
وی، اطاعت از خداوند را اجباری ندانست و اظهار کرد: قاعده‌ای در علم اصول است که می‌گوید: «ترجیح بلا مُرَجِّح؛ بر حکیم قبیح است» خدا حکیم است، کلمهٔ حکیم در قرآن بسیار آمده و این حکیم بر ما واجب کرده که طبق آیهٔ ولایت اطاعت از سه نفری که در آن مطرح هستند، واجب است «انما ولیکم الله و رسوله و الذین امنوا الذین یقیمون الصلاة و یؤتون الزکاة و هم راکعون» آن سه نفر، "پروردگار"، "پیغمبر" و «الذین یقیمون الصلاة» است که سنّی و شیعه نوشته‌اند آیه دربارهٔ "اهل‌بیت پیغمبر" است؛ البته بعضی از اهل سنت نوشته‌اند که بخش سوم آیه در ارتباط با امیرالمؤمنین(ع) است.
مفسر قرآن و نهج البلاغه با اشاره به آیهٔ «اطیعوا الله و اطیعوا الرسول و اولی الامر منکم»، افزود: اگرچه «اطیعوا الله» امر است و امر بر وجوب دلالت دارد و اطاعت از خدا واجب است، اما واجب به‌ معنی زور نیست؛ بلکه به این معناست که شما بدون اطاعت از خدا، نه در دنیا و نه در آخرت خوشبخت نمی شوید؛ البته می‌توانید هم اطاعت نکنید! مگر تمام مردم دنیا اکنون مطیع خدا هستند و مگر خدا به آنها زور گفته است؟ پروردگار عالم راه را نشان می‌دهد، اگر می‌خواهید در دنیا امنیت داشته باشید، لقمهٔ حلال داشته باشید، خودتان خوب باشید، زن و بچه‌تان خوب باشند، خورشید اطاعت از خدا باید در زندگی شما طلوع داشته باشد؛ اگر هم نمی‌خواهید، کاری به کارتان ندارم و فقط نان و آبتان را می‌دهم. اما بدانیم خوشبختی همه جانبهٔ ما در گرو اطاعت از پروردگار مهربان عالم است.
استاد انصاریان به باز بودن دَرِ علم همه امامان و پیغمبران به روی مردم اشاره و عنوان کرد: نقل است امیرالمؤمنین(ع) گرم جنگ و در حمله به دشمن بود که یک نفر آمد و مسئله ای راجع‌ به پروردگار پرسید، یکی از جنگجویان گفت: بندهٔ خدا اکنون چه وقت مسئله است؟ امیرالمؤمنین(ع) فرمودند: اصلاً ما داریم جنگ می‌کنیم که مسئلهٔ خدا برای مردم حل شود، برای چه به او ایراد می‌گیری؟ حضرت شمشیرش را در غلاف کرد و بر روی اسب گفت: خیلی راحت مسئله‌ات را بگو و نگران نباش! مسئله‌اش را گفت و امیرالمؤمنین جواب داد و سپس جنگ را ادامه داد.
 وی اضافه کرد: «و اطیعوا الرسول» یعنی از پیغمبر من هم اطاعت کنید. پیغمبر(ص) هم کارش خان‌بازی و شاهنشاهی نیست. پیغمبر اکرم(ص) را خودِ خدا معرفی کرده: «ما ارسلناک الا رحمة للعالمین»، یعنی لب دریای رحمت که به تمام جهانیان فراگیر است. بیایید و تشنگی دنیا و آخرتتان را سیراب کنید.
استاد انصاریان تأکید کرد: اطاعت از خداوند، پیغمبر(ص) و چهارده معصوم(ع) واجب است، آنها می‌دانند که ما با چه نوع زندگی اهل خوشبختی دنیا و آخرت می‌شویم. لذا از این سه(خدا، پیغمبر و چهارده معصوم) دست برندارید، جدا زندگی نکنید و توسلتان را قیچی نکنید که پشت سرش بدبختی دنیا و آخرت قطعی است.