پاسخ آیت الله سبحانی به برخی شبهات مطرح شده نسبت به حکم تیمم

به گزارش  بلاغ به نقل از خبرگزاری رسا، حضرت آیت الله سبحانی ظهر دیروز در سومین جلسه از سلسله جلسات بحث «محاضرات فی فقه القرآن الکریم» که هر روز در مدرسه علمیه عالی نواب برگزار می شود، به بیان ادامه نکات ششمین آیه از سوره مبارکه مائده پیرامون احکام مرتبط با وضو و تیمم پرداخت.
این مرجع تقلید اظهار کرد: حکم اسلام برای کسانی که آب در اختیار ندارند و یا آب برای سلامتی آن ها مضر است، در عبارت شریفه «إِنْ کُنْتُمْ مَرْضي‏ أَوْ عَلي‏ سَفَرٍ أَوْ جاءَ أَحَدٌ مِنْکُمْ مِنَ الْغائِطِ أَوْ لامَسْتُمُ النِّساءَ فَلَمْ تَجِدُوا ماءً فَتَيَمَّمُوا صَعيداً طَيِّباً» این گونه بیان شده است که باید روی خاک، ریگ، گل خشکیده یا سنگ پاک تیمم کنند.
وی با اشاره به برخی ایرادات مطرح شده نسبت به تفسیر عمده علما از این آیه شریفه، خاطرنشان کرد: جناب عبده در کتابی ادعا می کند که فقط دو مورد آخر ذکر شده در این آیه شریفه شامل عبارت «فلم تجدوا ماء» می شود یعنی اگر شخصی مریض باشد و آب برای سلامت او ضرر نداشته باشد یا شخصی در مسافرت باشد و به میزان لازم برای وضو آب در اختیار داشته باشد، این دو شخص نیز می توانند تیمم کنند.
حضرت آیت الله سبحانی در تشریح پاسخ به این ادعا گفت: جناب عبده و استادش از این نکته غفلت کرده اند که «مرض و سفر» جنبه غالبی دارد و چون غالبا مسافر فاقد ماء است، کلمه سفر در این آیه شریفه ذکر شده است. در بین بیماران نیز کمتر مریضی وجود دارد که آب برای او ضرر نداشته باشد. در نتیجه سفر غالبا ملازم با فقد آب است و مرض غالبا ملازم با ضرر آب است.
این مرجع تقلید به سایر شبهات مطرح شده نسبت به حکم تیمم نیز اشاره و اظهار کرد: متجددها ایراد می گیرند و می گویند اگر انسان دست به زمین بزند و بعد به پیشانی بزند، صورت او آلوده می شود. قرآن تیمم را بر زمین آلوده صحیح نمی داند و مسلم است که انسان باید بر زمین پاک تیمم کند و از همین رو برخی علما به کوهپایه می رفتند و از خاک آنجا برای تیمم بر می داشتند.
وی در پایان با یادآوری مباحث روز گذشته پیرامون این آیه شریفه، ریشه اختلاف نظر میان شیعیان و اهل تسنن نسبت به نحوه وضو گرفتن را تفاوت قرائت آیات مرتبط با این موضوع از سوی قاریان متفاوت دانست و گفت: اختلاف مسلمانان به سبب اختلافی است که در قرائت آیه شریفه بین قاریان وجود داشت ضمنا بعید نیست که چون سوره مائده آخرین سوره نازل شده بر پیامبر(ص) است، ایشان قبل از نزول آیه ششم این سوره، در وضو پای خود را می شستند اما پس از نزول آیه، مسح می فرمودند. در نتیجه شاید کسانی که شستن پا از سوی پیامبر(ص) را دیده بودند، همان رفتار در ذهن شان باقی مانده است.