نیازمند موضوع شناسی در مسائل جدید و مستحدثه هستیم
به گزارش بلاغ به نقل از خبرگزاری حوزه، آیت الله علوی بروجردی در دیدار حجت الاسلام والمسلمین میرمعزی، معاون پژوهش حوزه های علمیه که در بیت مرحوم آیت الله العظمی بروجردی در قم برگزار شد، با بیان اینکه تشکیل پرونده علمی برای اساتید، موضوع شناسی و ارائه مباحث مستحدثه در درس خارج از سوی مسئولین و معاونت پژوهش حوزه، امری قابل تقدیر است، اظهار داشت: ایجاد رابطه قوی تر با بزرگان حوزه و اساتید فن برای از بین رفتن مسائل مستحدثه در کشور همچون مسئله بانک داری از مباحث بسیار ضروری است.
نوه مرحوم آیت الله العظمی بروجردی افزود: صنعت بانک داری، مسئله جدید و برگرفته از غرب است؛ هنوز مشکل بانک داری در کشور باقی است و حل نشده؛ چراکه از اول نگاه حوزیان به آن به عنوان ربایی بوده؛ در حالی که این طوری نیست؛ اگر با این مسئله جدید به شکل صحیح برخورد کرده بودیم، الان گرفتار مشکلات سود، دیر کرد و ربا نمی شدیم؛ مسئله سود و ربا، از مسائلی است که بانک و جامعه را درگیر خود کرده است.
این استاد حوزه با تأکید بر موضوع شناسی مسائل و ضروت آن، ابراز داشت: بانک داری یک مسئله است؛ ربا مسئله دیگر؛ در اسلام اقتصاد اسلامی نداریم؛ یعنی اسلام آمده باشد اقتصاد خاصی را درست کرده باشد، چنین چیزی نیست؛ بلکه اقتصاد خاص عقلایی است؛ یعنی سیره عقلا عالم آنچه بود را در معاملات رعایت می کردند؛ پیامبر(ص) هم آنچه پیش آمده بود را اگر با عمومات تنافی نداشت، حمل عقلایی بر آن معامله کرده و این گونه معامله را انجام می دادند.
آیت الله علوی بروجردی خاطرنشان ساخت: مسئله کشت جنین درخارج از رحم مسئله جدید است؛ در این مسئله بعضی از علما در حوزه به آن ایراد می گیرند؛ چون بحث زنا را مطرح می کنند؛ ولی عمل پیش نیامده تا زنا باشد؛ اینها موضوعات جدیدی است که حوزه باید پاسخ گو باشد؛ یا بحث ارتداد و معنای آن؛ باید بدانیم معنای ارتداد چیست تا وقتی جوانی در فضای مجازی مطلبی نوشته، توهین تلقی نکنیم.
این استاد حوزه با بیان اینکه مرجعیت شیعه حافظ حقوق اقلیت است و نمونه آن مرجعیت شیعه در عراق است که با فتوای خود حافظ خون ایزدی ها شده است، ابراز داشت: حقوق انسانها و اقلیت در حوزه از مباحث ضروری است که باید مورد بحث قرار گیرد و حوزه باید پاسخ گو باشد.
وی با بیان اینکه بحث ولایت فقیه باید در حوزه مورد بحث قرار گرفته و موافق و مخالف نظر خود را بگویند، تصریح کرد: باید کاری کرد که حوزه، پویا و زنده باشد؛ نباید فقط حرف علمای گذشته را در مورد مسئله ای مطرح کرد؛ آیا علمای جدید در موضوعی حرفی برای گفتن ندارند؟ زمان فعلی غیر از گذشته است و پیدایش موضوعات جدید، فرصت خوبی برای حوزه ایجاد کرده و باید از این ظرفیت برای بهره برداری و شکوفایی بیشتر استفاده کرد.
آیت الله علوی بروجردی گفت: حوزه قم، بزرگترین حوزه شیعه است و دلیل آن ازدیاد درس های خارج است که می تواند مولّد فکر باشد؛ بنابراین برای پیشرفت لازم است حوزه را به روز کرد؛ نباید در حوزه، در مورد مسئله ای که حرف جدید و تازه زده می شود، موضع گیری شود. حوزه، آزادی محض است؛ لازم است هر حرف جدید عنوان شود؛ باید اجازه دهیم که گفته شود و نباید نسبت به آن عکس العمل نشان داد؛ اگر کسی مخالف نظریه جدید است، مخالفین، پاسخ قانع کننده ای دهند تا موجب رشد و تعالی حوزه شود.
نوه مرحوم آیت الله العظمی بروجردی افزود: فخر رازی حق بزرگی به گردن فلسفه دارد؛ چون در درس اشکال می کرد و باعث پویایی شدن کلاس و درس می شد؛ به هر حال در بحث موضوع شناسی مشکلاتی وجود دارد که نمونه آن مسئله شطرنج است که با همانند موضوعات دیگر بر اساس زمان و مکان، موضوع، حکم و فتوا قابل تغییر است.
این استاد حوزه با بیان اینکه در مسائل مستحدثه و موضوع شناسی همانند یائسه بودن، حساسیت لازم است، اظهار داشت: این بحث در عالم پزشکی دنیایی دارد؛ آیا این مسئله پزشکی نیست؟ آیا نباید از خبره سؤال کرد؟ آیا فقیه نمی تواند با مشورت اهل خبره فتوای بهتری دهد.
وی عنوان کرد: امیدواریم ورود در مسائل مستحدثه و جدید، طلیعه برای مسائل جدیدتر باشد؛ مانند بحث حج؛ بعضی از علمای گذشته، معتقد بودند طواف لازم است داخل در مقام باشد؛ الان با وجود این همه جمعیت چگونه است؟ حال که مسجد الحرام توسعه داده شد، طواف چه حالتی پیدا می کند؟ طواف صدق می کند یا نه؟ این هم بحث و مقوله جدید است؟ چه باید کرد؟ نظرات چگونه است؟ اینها موضوعاتی است که باید از نزدیک دید و نظریه درست داد.
آیت الله علوی بروجردی گفت: تورم از دیگر موضوعاتی است که در فقه موضوعیت دارد؛ اسکناس موضوعیت ندارد؛ چراکه تنها حواله است؛ اما این ارزش است که موضوعیت دارد؛ متاجر و مکاسب از مسائل به روز است و باید در حوزه به روز شود؛ وقتی مسئله جدید را مطرح می کنید، ممکن است ساختار و بنیان کتاب را بهم بریزد؛ ولی برای به روز شدن، فعالیت هایی ضروری است.
این استاد حوزه ابراز داشت: موضوع شناسی کار ارزشمندی است و اگر در این مسیر افرادی هم همراهی نکردند، نباید نارحت شد؛ باید محکم جلو رفت و مباحثی مانند بانک و سود را ریشه ای حل کرد.
افزودن دیدگاه جدید